Προτείνονται τρόποι ενίσχυσης που εξασφαλίζουν το αναγκαίο για το έσοδο έργο και μειώνουν ταυτόχρονα την έκθεση σε υψηλά ρίσκα περικοπών και αρνητικών τιμών
Νέο πλαίσιο ενίσχυσης για τα έργα ΑΠΕ, προτείνει η Ομάδα Διοίκησης Έργου του ΥΠΕΝ με στόχο τη συγκράτηση των δαπανών. Σύμφωνα με την σχετική πρόταση, τα νέα έργα ΑΠΕ δεν θα αποζημιώνονται για την ενέργεια που παράγουν, όπως συνέβαινε μέχρι σήμερα, αλλά για το τι είναι σε θέση να παράγουν, όταν και όποτε τα χρειάζεται το σύστημα.
Όπως αναφέρει σε σχετικό του άρθρο στο euro2day.gr ο δημοσιογράφος κ. Γιώργος Φιντικάκης, η φιλοσοφία των προτάσεων που έχει αναλάβει να συντάξει η Ομάδα Διοίκησης Έργου με εντολή του ΥΠΕΝ στηρίζεται σε νέες πρακτικές που ακολουθούνται ήδη σε βορειοευρωπαϊκές χώρες, και στοχεύουν στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που προκαλεί η αυξημένη διείσδυση της πράσινης ενέργειας σε σχέση με τον περιορισμένο διαθέσιμο ηλεκτρικό χώρο.
Σχήματα με μειωμένη έκθεση σε ρίσκα περικοπών – αρνητικών τιμών
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αναφέρεται στον τρόπο ενίσχυσης υπεράκτιου αιολικού πάρκου στο Βέλγιο, με κριτήριο τη δυνατότητα παραγωγής του έργου και όχι τη μετρούμενη παραγωγή.
Στη πράξη, όπως γράφει το κείμενο της Ομάδας Διοίκησης Εργου του ΥΠΕΝ, συζητώνται και αρχίζουν ήδη να υιοθετούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο σχήματα ενίσχυσης τύπου «συμβολαίων επί της διαφοράς» που δεν βασίζονται στην εγχεόμενη στο δίκτυο ενέργεια (non-production based CfDs), αλλά σε εκτιμήσεις της προ περικοπών διαθέσιμης παραγωγής των έργων (capability based CfDs).
Με μειωμένη έκθεση σε υψηλά ρίσκα περικοπών και αρνητικών τιμών, τα σχήματα αυτά εξασφαλίζουν το αναγκαίο για το έσοδο έργο, ενώ ταυτόχρονα, με τη κατάλληλη επιλογή παραμέτρων, εξακολουθεί να υφίσταται ένας μηχανισμός αποφυγής υπερκερδών, περιορίζοντας έτσι στρεβλώσεις που συνεπάγεται το υφιστάμενο καθεστώς.
Ενίσχυση μεν πλην όμως με υποχρέωση απελευθέρωσης χώρου
Για τα έργα ΑΠΕ χωρίς προτεραιότητα κατανομής, τα οποία εκτίθενται σε ολοένα και περισσότερες περικοπές και αρνητικές τιμές, προτείνεται να εξεταστεί η μερική αποζημίωση για την πράσινη ενέργεια που περικόπτεται εφόσον θίγεται η βιωσιμότητα των επενδύσεων.
Σύμφωνα με την σχετική εισήγηση της ομάδας του ΥΠΕΝ, τα υφιστάμενα έργα ΑΠΕ θα μπορούσαν να υπαχθούν στο καθεστώς ενίσχυσης non-production based (CfDs δηλαδή που δεν αποζημιώνουν την παραγωγή), με διαγωνισμούς οι οποίοι θα διασφαλίζουν μια ελάχιστη κρατική ενίσχυση που τα καθιστά βιώσιμα.
Σε αντάλλαγμα τα ωφελούμενα έργα θα υποχρεούνται να απελευθερώσουν ηλεκτρικό χώρο, δηλαδή να δεχθούν πρόσθετους περιορισμούς έγχυσης, ώστε το μέτρο να συμβάλει στην καλύτερη αξιοποίηση των υφιστάμενων δικτύων, περιορίζοντας τις επενδύσεις πολλών δισεκατομμυρίων για νέα.
Ανοικτή πρόσβαση έργων ΑΠΕ με διμερή συμβόλαια
Το τρίτο προτεινόμενο μέτρο αφορά τη δημιουργία και στην Ελλάδα μιας οργανωμένης αγοράς μακροχρόνιων διμερών συμβολαίων (PPAs), στην οποία θα έχουν πρόσβαση παραγωγοί και καταναλωτές με ανοικτές, διαφανείς και ανταγωνιστικές διαδικασίες.
Στην εισήγηση της Ομάδας Έργου αναφέρεται ότι μια οργανωμένη αγορά PPA θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τόσο το σύνολο των καταναλωτών με τη διάχυση των σταθερών και χαμηλών τιμών, όσο και το σύνολο των παραγωγών ΑΠΕ, για τους οποίους το επιπλέον όφελος από τη σύναψη τέτοιων συμβάσεων είναι η προστασία από τις περικοπές ενέργειας στην ημερήσια αγορά.
Το νέο μοντέλο της ρεαλιστικής πράσινης μετάβασης
Σημειώνεται, ότι το πλήρες κείμενο της εισήγησης της Ομάδας Έργου θα συνοδεύει το Μηχανισμό Αντιστάθμισης των Περικοπών ΑΠΕ, ο οποίος πρόκειται να βγει σύντομα σε διαβούλευση.
Προφανώς δεν είναι δυνατόν να γνωρίζει κανείς τις τελικές αποφάσεις του ΥΠΕΝ σχετικά με τις προαναφερθείσες προτάσεις. Ένα είναι σίγουρο: Στο σημερινό μεταβαλλόμενο διεθνές και ευρωπαϊκό ενεργειακό τοπίο», το νέο μοντέλο της ρεαλιστικής πράσινης μετάβασης θα κυριαρχήσει. Περιλαμβάνει ανάμεσα σε άλλα, το τέλος των επιδοτήσεων για έργα ΑΠΕ, το πλαίσιο για τις αυξανόμενες περικοπές πράσινης ενέργειας, την ενθάρρυνση της αποθήκευσης ενέργειας και στο τέλος της ημέρας «υποσχόμενες» νέες τεχνολογίες, όπως είναι τα υπεράκτια αιολικά, η δέσμευση και η αποθήκευση άνθρακα (CCS) το υδρογόνο και το βιομεθάνιο. Επενδυτές και τράπεζες δεν μπορούν να κάνουν τίποτα άλλο, παρά να κρατήσουν την… ψυχραιμία τους και να παρακολουθήσουν τις εξελίξεις.
