Τι προβλέπει η Οδηγία για τη συλλογική μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και τι πρέπει να κάνουν τα κράτη μέλη
Μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά 11,7% σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μέχρι το 2030, θέτει στόχο η Οδηγία που ψηφίστηκε χθες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το Κοινοβούλιο ενέκρινε τη νομοθεσία με 471 ψήφους υπέρ, 147 κατά και 17 αποχές. Αυτή θα πρέπει επίσης να εγκριθεί από το Συμβούλιο πριν τεθεί σε ισχύ.
Η νέα νομοθεσία θα συμβάλει στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας. Σύμφωνα με ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η νομοθεσία θα θέσει στόχους εξοικονόμησης ενέργειας τόσο για την πρωτογενή όσο και για την τελική κατανάλωση ενέργειας στην ΕΕ.
Τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίσουν συλλογικά τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας κατά τουλάχιστον 11,7% σε ευρωπαϊκό επίπεδο έως το 2030, σε σύγκριση με τις προβλέψεις του 2020.
Ισχυρός μηχανισμός παρακολούθησης και εφαρμογής
Ένας ισχυρός μηχανισμός παρακολούθησης και εφαρμογής θα συνοδεύει τον δεσμευτικό αυτό στόχο, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα κράτη μέλη θα υλοποιήσουν τις εθνικές συνεισφορές τους για την επίτευξή του.
Μέχρι το 2030, τα κράτη μέλη πρέπει να εξοικονομούν ενέργεια κατά μέσο όρο 1,5% ετησίως. Η ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας θα αρχίσει από 1,3% έως το τέλος του 2025 και σταδιακά θα ανέλθει στο 1,9% έως το τέλος του 2030.
Οι στόχοι εξοικονόμησης θα πρέπει να επιτευχθούν μέσω τοπικών, περιφερειακών και εθνικών μέτρων, σε διάφορους τομείς – π.χ. δημόσια διοίκηση, κτίρια, επιχειρήσεις, κέντρα δεδομένων. Οι ευρωβουλευτές επέμειναν ότι το σύστημα θα πρέπει να καλύπτει ιδίως τον δημόσιο τομέα, ο οποίος θα πρέπει να μειώνει την τελική του κατανάλωση ενέργειας κατά 1,9% ετησίως.
Τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να διασφαλίζουν ότι τουλάχιστον το 3% των δημόσιων κτιρίων ανακαινίζεται κάθε χρόνο ώστε να πετυχαίνουν σχεδόν μηδενική κατανάλωση ενέργειας ή κτίρια μηδενικών εκπομπών. Η οδηγία θεσπίζει επίσης νέες απαιτήσεις για αποδοτικά συστήματα τηλεθέρμανσης.
Niels Fuglsang: «Η ενεργειακή κρίση δεν τελείωσε»
Ο εισηγητής Niels Fuglsang (Σοσιαλιστές, Δανία), δήλωσε: «Η ενεργειακή κρίση δεν τελείωσε. Δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι οι επόμενοι χειμώνες θα είναι τόσο ήπιοι όσο ο περασμένος. Τα επόμενα επτά χρόνια θα πρέπει να επιτύχουμε τις απαιτούμενες δομικές αλλαγές. Είμαι πολύ χαρούμενος που καταφέραμε να σπρώξουμε τα κράτη μέλη προς πιο φιλόδοξους στόχους ενεργειακής απόδοσης. Οι κανόνες αυτοί είναι κρίσιμης σημασίας για να μην εξαρτόμαστε από τις ρωσικές εξαγωγές στο μέλλον, αλλά και για επιτύχουμε τους κλιματικούς μας στόχους. Η σημερινή ψηφοφορία είναι μια μεγάλη νίκη μας – υπέρ του κλίματός μας και κατά του Πούτιν».
Επόμενα βήματα
Το Κοινοβούλιο ενέκρινε τη νομοθεσία με 471 ψήφους υπέρ, 147 κατά και 17 αποχές. Αυτή θα πρέπει επίσης να εγκριθεί από το Συμβούλιο πριν τεθεί σε ισχύ.
Η δέσμη μέτρων «Fit for 55» που ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Ένωση
Στις 14 Ιουλίου 2021, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε τη δέσμη μέτρων «Fit for 55», προσαρμόζοντας την υφιστάμενη νομοθεσία για το κλίμα και την ενέργεια ώστε να επιτευχθεί ο νέος στόχος της ΕΕ για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030.
Η δέσμη μέτρων περιλαμβάνει την αναδιατύπωση της υφιστάμενης οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση, ευθυγραμμίζοντας τις διατάξεις της με τον νέο στόχο του 55% για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου.
Οι προτάσεις της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης
Με τον κανονισμό αυτό, το Κοινοβούλιο ανταποκρίνεται στις προσδοκίες των πολιτών όπως αυτές εκφράστηκαν στις τελικές προτάσεις της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης.
Συγκεκριμένα, σχετίζεται με την πρόταση 3(3) που ζητά την ελάττωση της εξάρτησης από τις εισαγωγές αερίου και πετρελαίου μέσω της ολοκλήρωσης έργων ενεργειακής απόδοσης και την εξάπλωση της διάθεσης καθαρής και ανανεώσιμης ενέργειας.
Συνάδει ακόμα με την πρόταση 3 (5), η οποία καλεί για επενδύσεις στις τεχνολογίες ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αλλά και με την πρόταση 3(6) για την διερεύνηση πιο φιλικών προς το περιβάλλον μεθόδων παραγωγής και αποθήκευσης ενέργειας, στηρίζοντας τους κλιματικούς στόχους της ΕΕ. Ακόμη, η πρόταση 11 (1) αφορά την θέσπιση πιο «πράσινων» μεθόδων παραγωγής στον ιδιωτικό τομέα, ζητώντας τη στήριξή του για τον εντοπισμό των καλύτερων δυνατών λύσεων.