Τον μήνα με τις υψηλότερες εξαγωγές καταγράφηκαν και οι υψηλότερες τιμές στη χονδρεμπορική αγορά 137,4 €/MWh
Η επιτυχία στις εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας το 2024, έφερε παραδόξως εκτίναξη αντί για αποσυμφόρηση στις τιμές, με την προοπτική να παραμένει πολύ δύσκολη αν δεν γίνουν άμεσα αναγκαίες προσαρμογές: Πόσο όμως αυξήθηκαν οι εξαγωγές και γιατί ταυτόχρονα αυξήθηκαν και οι τιμές;
Σύμφωνα με το δελτίο του ΑΔΜΗΕ για τον Δεκέμβριο 2024, για πρώτη φορά μετά από 24 χρόνια, οι εξαγωγές ξεπέρασαν τις εισαγωγές, έστω και οριακά, κατά 22 Γιγαβατώρες. Πρόκειται για κάτι που είχε να συμβεί από το 1990. Ως αποτέλεσμα, το 2024 ήταν έτος-ορόσημο για το ισοζύγιο των ενεργειακών ανταλλαγών της εγχώριας αγοράς με τις γειτονικές χώρες, καθώς μόλις την προηγούμενη χρονιά η χώρα είχε κλείσει με καθαρές εισαγωγές 5,2 Τεραβατώρων.
Ειδικότερα σύμφωνα με έκθεση του Green Tank, η οποία περιγράφει τις τάσεις που κυριάρχησαν στην αγορά ηλεκτρισμού της χώρας το 2024 για πρώτη φορά στην Ελλάδα, πέντε από τους δώδεκα μήνες του έτους ήταν καθαρά εξαγωγικοί, ενώ το 2023 αυτό είχε συμβεί μόνο για δύο μήνες.
Η τάση αυτή αναμένεται να συνεχιστεί και τα επόμενα χρόνια, λόγω της συνεχώς αυξανόμενης διείσδυσης των ΑΠΕ στο ελληνικό ηλεκτρικό σύστημα.
Όταν οι εξαγωγές αυξάνουν τις τιμές…
Πλην όμως τον Νοέμβριο, όπου καταγράφηκαν οι υψηλότερες μηνιαίες καθαρές εξαγωγές, σημειώθηκε επίσης και η υψηλότερη μέση μηνιαία τιμή του έτους στη χονδρεμπορική αγορά, φτάνοντας τα 137,4 €/MWh!
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης, εξήγησε αυτό το παράδοξο στο πλαίσιο της παρουσίασης των προγραμμάτων εξοινόμησης ενέργειας ως εξής: «Βρισκόμαστε σε μία γειτονιά που είναι η ακριβότερη της Ευρώπης. Ως συνέπεια, αντί οι εξαγωγές να ρίχνουν τις τιμές, τις αυξάνουν. Είναι δηλαδή σαν να τιμωρούνται αυτοί που έχουν καλύτερες επιδόσεις στην ενεργειακή μετάβαση (που εγκαθιστούν ΑΠΕ πιο ανταγωνιστικά, που έχουν καινούριες μονάδες αερίου, που έχουν περισσότερες διασυνδέσεις), γιατί βρίσκονται στη λάθος γειτονιά».
Για να προσθέσει ότι πρόκειται για μία αδυναμία που οφείλεται στο ότι δεν υπάρχει ένα ολοκληρωμένο ευρωπαϊκό ηλεκτρικό σύστημα με τη ΝΑ Ευρώπη να εμφανίζει κατά κανόνα υψηλές τιμές, οι οποίες οφείλονται κατά κύριο λόγο στην ελλιπή διασυνδεσιμότητα της Ανατολικής με τη Δυτική Ευρώπη.
Το θέμα, με πρωτοβουλία της Ελλάδας, έχει τεθεί στην Κομισιόν από την Ελλάδα, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, προτείνοντας μία σειρά βραχυπρόθεσμων και μεσοπρόθεσμων λύσεων. Πάντως, η πρόσφατη απάντηση του Επιτρόπου Ενέργειας Νταν Γιόργκεσεν σε σχετική ερώτηση του ευρωβουλευτή Γιώργου Αυτιά, αναφορικά με το υψηλός κόστος ενέργειας στην Ελλάδα, δεν ήταν ενθαρρυντική, καθώς όπως επεσήμανε ο Επίτροπος, η ΕΕ επιδιώκει την φθηνή ενέργεια αλλά δεν παρεμβαίνει στην ορθή λειτουργία των αγορών χονδρικής.
Προφανώς άλλες λύσεις πρέπει να αναζητηθούν για αποσυμφόρηση των τιμών σύμφωνα με στελέχη της ενεργειακής αγοράς αλλά και της βιομηχανίας, καθώς το υψηλό κόστος ενέργειας υπονομεύει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας.