Επισημαίνουν ότι το επίμαχο νομοσχέδιο προωθείται σε κακό timing, καθώς οι νεοκλεγέντες δήμαρχοι δεν έχουν καν «κάτσει» στις καρέκλες τους…
Για συνέπειες στις επικείμενες εκλογές της ΚΕΔΕ από τη «βιασύνη» της κυβέρνησης να φέρει στη Βουλή το επίμαχο νομοσχέδιο ΔΕΥΑ, μιλούν φίλα προσκείμενοι στην κυβέρνηση αιρετοί. Για να προσθέσουν ότι πέρα από την κάθετη διαφωνία στο νομοσχέδιο, τόσο της ΕΔΕΥΑ – Ένωσης Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης όσο και της ΚΕΔΕ, η κυβέρνηση επιμένει στην άμεση προώθησή του, χωρίς προηγούμενο διάλογο με την Αυτοδιοίκηση. Επιπλέον δεν συνεκτιμά το γεγονός ότι οι νεοεκλεγέντες δήμαρχοι δεν έχουν καν «κάτσει» στις καρέκλες τους, αφού η θητεία τους ξεκινά τυπικά και ουσιαστικά στις αρχές Ιανουαρίου.
Αμηχανία για τους έχοντες το χρίσμα
Ειδικότερα: Η σπουδή της κυβέρνησης να προωθήσει άμεσα το επίμαχο νομοσχέδιο παρά τις συνεχιζόμενες αντιδράσεις, προειδοποιητικές στάσεις εργασίας σε Δ.Ε.Υ.Α., έχει φέρει σε δύσκολη θέση και πολλούς αιρετούς που, είτε επίσημα με το χρίσμα είτε ανεπίσημα, υποστηρίχθηκαν στις πρόσφατες αυτοδιοικητικές εκλογές από τη «Νέα Δημοκρατία». Κάποιοι από αυτούς δεν συμφωνούν καθόλου με το περιεχόμενο του νομοσχεδίου, δηλαδή τη συγχώνευση των 126 Δ.Ε.Υ.Α και των 147 Τμημάτων Ύδρευσης και Άρδευσης σε δήμους που λειτουργούν σήμερα στη χώρα. Αναφέρονται σε ένα πρόβλημα που μπορούσε να λυθεί από την ίδια την Αυτοδιοίκηση και σε ένα ακόμα «κουτσούρεμα» των αρμοδιοτήτων της.
Κάποιοι άλλοι επισημαίνουν το καθόλου «ευγενικό» timing προώθησης του νομοσχεδίου, καθώς οι νεοκλεγέντες δήμαρχοι δεν έχουν καν «κάτσει» στις καρέκλες τους. Όλοι πάντως εκτιμούν ότι θα έπρεπε να δοθεί χρόνος για έναν ουσιαστικό διάλογο, και ότι σε κάθε περίπτωση η διαχείριση του όλου θέματος θα έχει πολιτικές επιπτώσεις στις επικείμενες εκλογές για την ανάδειξη της νέας διοίκησης της ΚΕΔΕ που θα πραγματοποιηθούν μόλις αναλάβουν καθήκοντα οι πρόσφατα εκλεγέντες αιρετοί.
«Καμπανάκι» από Ανδρουλάκη εόψει εκλογών στην ΚΕΔΕ
Ήδη, σε πρόσφατες δηλώσεις του, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ Νίκος Ανδρουλάκης, ανέφερε με νόημα ότι «στις εκλογές της ΚΕΔΕ χρειάζεται μια ισχυρή φωνή, που θα μπορεί να συγκρουστεί με την κεντρική κυβέρνηση όποτε υπονομεύει την ανεξαρτησία της αυτοδιοίκησης και όχι μια ΚΕΔΕ “μακρύ χέρι” του κ. Μητσοτάκη». Για να προσθέσει κάτι που ενοχλεί όλους ανεξαίρετα τους αιρετούς: Το γεγονός, ότι η Τοπική Αυτοδιοίκηση αντιμετωπίζεται ακόμα με μνημονιακούς όρους και με στρεβλή εφαρμογή του Ν. 3852/2010. Πρόκειται για το ευαίσθητο σημείο όλων των δημάρχων σε ότι αφορά τη διαχείριση πόρων για έργα από την Αυτοδιοίκηση. Συν το ότι ο κρατικός προϋπολογισμός για το 2024 δεν προβλέπει καμία δημοσιονομική παρέμβαση για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης και των φυσικών καταστροφών για τους δήμους, δημιουργείται ένα εκρηκτικό μίγμα που ρίχνει επιπλέον λάδι στη φωτιά που άναψε το νομοσχέδιο.
Μεγάλος αριθμός ΔΕΥΑ πραγματοποιεί προειδοποιητικές στάσεις εργασίας, η ΚΕΔΕ ετοιμάζει πυρετωδώς τις δικές προτάσεις της,ενόψει της διαβούλευσης για το νομοσχέδιο που θα ακολουθήσει, η οποία όμως φαίνεται ότι θα είναι εξαιρετικά σύντομη και το κλίμα μεταξύ κυβέρνησης-αιρετών εκτιμάται ότι θα παραμείνει εξαιρετικά τεταμένο για όλο το προσεχές διάστημα.
Μέχρι 20 ΔΕΥΑ με δέσμευση για τις οφειλές τους
Υπενθυμίζεται ότι το σχέδιο της κυβέρνησης σχετικά με τις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης Αποχέτευσης το οποίο παρουσίασε πρόσφατα ο Υπουργός ΠΕΝ, Θόδωρος Σκυλακάκης, στη συνεδρίαση του ΔΣ της ΚΕΔΕ, προβλέπει την ένταξη με γεωγραφικούς όρους των επιχειρήσεων σε μεγάλα εταιρικά σχήματα, που θα ονομάζονται Μείζονες Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης Αποχέτευσης (Μει.ΔΕΥΑ), χωρίς όμως να διευκρινίζονται οι όροι με τους οποίους θα γίνει κάτι τέτοιο.
Οι ΔΕΥΑ θα είναι 15-20 στον αριθμό και σύμφωνα με τα γεωγραφικά κριτήρια θα επιλεγεί η έδρα της καθεμιάς που θα είναι στο κέντρο. Κριτήριο επίσης θα είναι η ευρωστία μίας ΔΕΥΑ για τη διαχείριση όλης της περιφέρειας. Υπάρχει δέσμευση 30ετούς άτοκου δανείου για τα 250 εκατ. ευρώ, ύψος των οφειλών στις ΔΕΥΑ και 120 εκατ. ευρώ οφειλές προς τρίτους» σύμφωνα με προχθεσινές δηλώσεις του κ. Γιάννη Μουράτογλου, δημάρχου Έδεσσας και μέλους της διαχειριστικής επιτροπής της ΚΕΔΕ για το σχέδιο νόμου.
Στο πλαίσιο του νέου καθεστώτος, οι Δήμοι και οι Σύνδεσμοι Ύδρευσης δεν θα μπορούν να παρέχουν πλέον υπηρεσίες διαχείρισης υδάτων και λυμάτων. Οι Μείζονες ΔΕΥΑ θα εποπτεύονται από το Συμβούλιο Στρατηγικής και Εποπτείας, μέλη του οποίου θα είναι οι Δήμοι στους οποίους παρέχουν υπηρεσίες. Επίσης, όργανο διοίκησής τους θα είναι μία 9μελή Εκτελεστική Επιτροπή και ένας Εκτελεστικός Διευθυντής, που θα επιλέγεται με κριτήρια αγοράς.
ΥΠΕΝ: Δεν θα αυξηθούν τα τιμολόγια
Αξίζει να σημειωθεί ότι το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα προωθήσει παράλληλα τη ρύθμιση των υφιστάμενων χρεών των ΔΕΥΑ, τα οποία μόνον εξαιτίας του ενεργειακού κόστους έχουν εκτοξευτεί τα τελευταία δύο χρόνια στα 200 εκατ. ευρώ. Την ίδια στιγμή, για τις Μει.ΔΕΥΑ που θα τις αντικαταστήσουν, θα θεσπισθεί μηχανισμός που θα αποτρέπει τη δημιουργία νέων οφειλών. Στο ίδιο νομοσχέδιο θα προβλέπεται επίσης η χωρική επέκταση της ΕΥΔΑΠ και της ΕΥΑΘ σε όμορες Περιφερειακές Ενότητες.
Σύμφωνα με το υπουργείο, η παροχή των υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης με πιο κεντρικοποιημένο τρόπο «μεταφράζεται» σε ουσιαστική ενδυνάμωση των ΔΕΥΑ. Για παράδειγμα, με αυτό τον τρόπο θα δοθεί η δυνατότητα να επιτευχθούν οικονομίες κλίμακας, ώστε οι διαδημοτικές επιχειρήσεις να περιορίσουν σημαντικά τα κόστη τους.
Δια στόματος κ. Σκυλακάκη, το ΥΠΕΝ δεσμεύτηκε ότι δεν θα υπάρξουν αυξήσεις στα τιμολόγια των ΔΕΥΑ , όμως οι δήμοι που διαχειρίζονται τις εν λόγω επιχειρήσεις προειδοποιούν για ραγδαίες αυξήσεις στα τιμολόγια ύδρευσης και οι εργαζόμενοι σε αυτές κάνουν λόγο για ιδιωτικοποίηση του νερού από την πίσω πόρτα.
ΔΕΥΑ: Στο τριπλάσιο οι αυξήσεις
Σύφωνα με εκτίμηση του προέδρου της Ομοσπονδίας εργαζομένων ΔΕΥΑ κ. Παύλου Δραγκόλα, οι αυξήσεις θα φτάσουν στο τριπλάσιο των σημερινών παγίων, ενώ μία ακόμα από τις ιδιαιτερότητες είναι η μεταφορά των χρεών των πολιτών στην εφορία. Επιπλέον το διορισμένο διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας που θα συσταθεί, θα κατευθύνει όλα τα έργα ύδρευσης αποχέτευσης βιολογικών καθαρισμών αξίας πολλών δισ. ευρώ από το νέο ΕΣΠΑ και το Ταμείο Ανάκαμψης, στις γνωστές μεγάλες εταιρείες με ΣΔΙΤ με συμβόλαια διαχείρισης των δικτύων από τις εταιρίες για τουλάχιστον τριάντα χρόνια.
Αναφορικά με τις ανείσπραχτες οφειλές από απλήρωτα τιμολόγια σημειώνεται ότι ο κ. Σκυλακάκης, τις εκτίμησε σε περίπου 700 εκατ. ευρώ νώ περίπου στο ίδιο ποσό κυμαίνονται οι οφειλές των επιχειρήσεων και σε 144 εκατ. τα δάνειά τους. Οι οφειλές αφορούν κυρίως σε ηλεκτρική ενέργεια και είναι ληξιπρόθεσμες. Οι Δήμοι πάντως αμφισβητούν τα στοιχεία που παρουσιάζει το ΥΠΕΝ για τις ΔΕΥΑ.
Τι άλλο να σχολιάσει κανείς, παρά μόνον ότι στη χώρα μας αυξάνεται αντί να περιρίζεται η στρέβλωση που καθιστά την Τοπική Αυτοδιοίκηση εξαρτώμενη. Αντί δηλαδή το Κράτος να εξασφαλίζει τις χρηματοδοτήσεις προκειμένου η πρώτη να μπορεί να αναλάβει την πλήρη ευθύνη της διαχείρισης, καθορίζει τις προτεραιότητες ερήμην της. Ποιος έχει το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης σε αυτήν την εξέλιξη, είναι ένα σημαντικό ερώτημα. Το σίγουρο είναι ότι με νομοσχέδια τέτοιου τύπου, η κυβέρνηση αποδεικνύει για μία ακόμα φορά, ότι απλά…δεν εμπιστεύεται τον αυτοδιοικητικό θεσμό !
