Προωθούνται υποδομές επαναχρησιμοποίησης των λυμάτων με ΣΔΙΤ φόντο την νέα ευρωπαϊκή οδηγία για τα λύματα
Tην αξιοποίηση της μεθόδου ΣΔΙΤ (Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα) και στον τομέα υποδομών διαχείρισης αστικών λυμάτων με στόχο την εξασφάλιση επεξεργασμένου αρδευτικού νερού, ανήγγειλε πρόσφατα ο Μανώλης Γραφάκος, Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων με την ευκαιρία του 5ου ΣΔΙΤ FORUM.
Για να προσθέσει, ότι οι νέες περιβαλλοντικές ΣΔΙΤ σχεδιάζονται από το ΥΠΕΝ σε συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης στο πλαίσιο των απαιτήσεων της νέας ευρωπαϊκής οδηγίας για τα λύματα.
Όπως διευκρίνισε ο κ. Γραφάκος, οι απαιτήσεις σε υποδομές επεξεργασία λυμάτων που περιλαμβάνει η νέα οδηγία, σε συνδυασμό και με τις ειδικές ανάγκες του εθνικού προγράμματος, εκτιμώνται στο ύψος των 6, 5 δισ. ευρώ! Είναι προφανές, ότι οι πόροι αυτοί δεν είναι δυνατόν να καλυφθούν. Για το λόγο αυτό, προωθείται η λύση της μόχλευσης μεταξύ δημόσιων – ιδιωτικών πόρων.
Από τη δική του πλευρά, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης με ειδικά κονδύλια που διαθέτει, μπορεί να χρηματοδοτήσει τα δίκτυα άρδευσης των νέων υποδομών στο πλαίσιο των απαιτήσεων της νέας ευρωπαϊκής οδηγίας για τα λύματα.
Όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο κ. Γραφάκος
«Έστω ότι έχουμε μία εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων, η οποία μπορεί μέσα από μία συγκεκριμένη διαδικασία να βγάλει νερό επεξεργασμένο και μάλιστα για άρδευση καλλιεργειών για βρώσιμα προϊόντα, όπως γίνεται με επιτυχία σε άλλες χώρες. Στην Ελλάδα λειτουργούν ήδη έξι τέτοιες εγκαταστάσεις παρέχοντας το επαναχρησιμοποιούμενο νερό στο διπλανό ΕΒ που έχει αρδευτικό δίκτυο. Σκεφτήκαμε λοιπόν με τον Γενικό Γραμματέα Ενωσιακών Πόρων και Υποδομών κ. Δημήτρη Παπαγιαννίδη, ότι θα ήταν ορθό να δώσουμε προτεραιότητα στις αναβαθμίσεις των μονάδων επεξεργασίας νερού στην Ελλάδα, με έμφαση σε εκείνες που διαθέτουν μεγάλους χώρους προκειμένου να δημιουργήσουν αντίστοιχες υποδομές επαναχρησιμοποίησης των λυμάτων.
Στο πλαίσιο αυτό, το ΥπΑΑΤ (Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης) μπορεί με τα κονδύλια του να χρηματοδοτήσει και το δίκτυο άρδευσης. Τι καλύτερο για τον πολίτη και το περιβάλλον; Από τη δική μας πλευρά λοιπόν θα το τολμήσουμε και θα παροτρύνουμε τους εμπλεκόμενους φορείς να προχωρήσουν στη δημιουργία υποδομών για τη διαχείριση των αστικών λυμάτων με ΣΔΙΤ».
Αναφορικά με τις πιθανές αυξήσεις στα τιμολόγια του νερού λόγω του κόστους των νέων υποδομών, ο κ. Γραφάκος ανέφερε ότι βασικός στόχος είναι να μην υπάρξει αύξηση των τιμολογίων μη ανεκτή για τους πολίτες και για αυτό είναι προς εξέταση σε ποιο σημείο θα ισορροπήσει τελικά η χρηματοδότηση του δημοσίου τομέα και του ιδιωτικού. Τέλος, αναφέρθηκε και στις αυξημένες απαιτήσεις που δημιουργεί η νέα οδηγία της ΕΕ για τα αστικά λύματα.
Με φόντο την νέα οδηγία της ΕΕ για τα αστικά λύματα
Ειδικότερα, η οδηγία απαιτεί από τα κράτη-μέλη να συλλέγουν και να επεξεργάζονται αστικά λύματα από περιοχές με πληθυσμό άνω των 1.000 ισοδύναμων κατοίκων, κατεβάζοντας έτσι το προηγούμενο όριο των 2.000. Έτσι, περισσότερες κοινότητες και μικρές πόλεις θα υποχρεούνται να διαθέτουν συστήματα συλλογής και να συνδέονται με αυτά όλες οι πηγές οικιακών λυμάτων μέχρι το 2035. Ακόμα, το 2039, η απομάκρυνση του αζώτου και του φωσφόρου θα είναι υποχρεωτική σε μονάδες που εξυπηρετούν περισσότερους από 150.000 ισοδύναμους κατοίκους, ενώ από το 2045 αυτές οι εγκαταστάσεις θα πρέπει να εφαρμόζουν επιπρόσθετη επεξεργασία για την απομάκρυνση των μικρορύπων.
Τι ποσοστό νερού επαναχρησιμοποιείται στη χώρα μας
Σημειώνεται εξάλλου ότι το ποσοστό επαναχρησιμοποίησης του νερού στην Ελλάδα είναι μόλις 1%. Μεγάλος αριθμός πόλεων στη χώρα μας υδρεύεται μέσω μικρών ή μεγαλύτερων γεωτρήσεων που υποβαθμίζουν διαρκώς τον υδροφόρο ορίζοντα και πλέον διαθέτουν νερό αμφιβόλου ποιότητας. Επιπλέον, τα δίκτυα ύδρευσης σε όλες τις πόλεις, καθώς γηράσκουν, εμφανίζουν σημαντικές διαρροές που μπορεί να ξεπερνούν σε ορισμένες περιπτώσεις και το 50%.
Τα έργα ΣΔΙΤ στο πλαίσιο του προγράμματος «Ύδωρ 2.0» που επίσης παρουσιάστηκαν στο 5ο ΣΔΙΤ FORUM, στοχεύουν στην άρδευση πάνω από 1,3 εκατομμυρίων στρεμμάτων. Δεν λύνουν όμως το συνολικό πρόβλημα, ούτε στην ηπειρωτική Ελλάδα, πολύ δε περισσότερο στα νησιά. Για το λόγο αυτό, οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΝ και του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης εκτιμούν ότι ο συνδυασμός της επαναχρησιμοποίησης των λυμάτων μαζί με τα έργα του ΥΔΩΡ 2, με επιπλέον μονάδες αφαλάτωσης με αξιοποίηση ΑΠΕ και ασφαλώς και με πρακτικές εξοικονόμησης νερού θα μπορέσει τελικά να δώσει μια ικανοποιητική λύση στο συνολικό πρόβλημα της ορθολογικής διαχείρισης των υδατικών πόρων στη χώρα μας.
Με την ευκαιρία τέλος του 5ου ΣΔΙΤ FORUM, o κ. Γραφάκος επαναβεβαίωσε την εμπιστοσύνη του ΥΠΕΝ στην επιλογή του θεσμού ΣΔΙΤ για τις υποδομές διαχείρισης αποβλήτων, κρίνοντας όπως εί