Απο τις αποφάσεις της Επιτροπής θα φανεί αν μπορεί να “διασωθεί” το έργο των 1,9 δισ. ευρώ, με πολιτική παρέμβαση, έστω και την τελευταία στιγμή
Το μέλλον της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Ελλάδας (Great Sea Interconnection), θα κριθεί στις σημερινές αποφάσεις της Επιτροπής Ενέργειας της Κυπριακής Βουλής που συνεδριάζει απο το πρωϊ για το θέμα, χωρίς πάντως πρόσκληση του ΑΔΜΗΕ που είναι ο φορέας υλοποίησης του έργου. Απο τις αποφάσεις που για πολλούς είναι προδιαγεγραμμένες μετά την πρόσφατη αλλαγή στάσης της κυπριακής πλευράς, θα φανεί αν μπορεί να διασωθεί το έργο ύψους 1,9 δισ. ευρώ με πολιτική προφανώς παρέμβαση, έστω και την τελευταία στιγμή.
Ειδικότερα: Η γαλλική βιομηχανία κατασκευής του καλωδίου Nexans, που έχει αναλάβει την εκτέλεση του έργου, έστειλε προ δύο ημερών ειδοποίηση στον ΑΔΜΗΕ, ότι αν δεν έχουν κλείσει οι ρυθμιστικές εκκρεμότητες μέχρι την Παρασκευή και δεν λάβει την τελική εντολή να προχωρήσει, τότε από τις 2 Σεπτεμβρίου προχωρά σε πλήρη αναστολή εργασιών. Η διοίκηση του ΑΔΜΗΕ, ενημέρωσε σχετικά τις Ρυθμιστικές Αρχές Ελλάδας και Κύπρου και το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και σε συνέχεια συγκλήθηκε σήμερα η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ενέργειας της Κύπρου για να συζητήσει τις εκκρεμότητες έργου του υποθαλάσσιου καλωδίου.
Η κυπριακή πλευρά ενδιαφέρεται επίσημα για τις εξασφαλίσεις του φορέα υλοποίησης – ΑΔΜΗΕ στην περίπτωση γεωπολιτικού ρίσκου, την μείωση του ύψους χορηγίας και τη συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας στο μετοχικό κεφάλαιο του έργου, την ανάκτηση εσόδων ηλεκτρικής διασύνδεσης κατά τη διάρκεια της κατασκευής και την ανάληψη ευθύνης σχετικά με τις αβεβαιότητες ολοκλήρωσης του έργου.
Το αδιέξοδο στην εξέλιξη του έργου, προέκυψε με την επιμονή της ΡΑΕΚ (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κύπρου) να μην αναθεωρήσει πρόσφατη απόφασή της η οποία απορρίπτει την ανάκτηση του κόστους του έργου από την έναρξη της κατασκευής του, δηλαδή να μην επιβαρυνθούν οι κύπριοι καταναλωτές από την έναρξη του έργου. Πρόκειται για μια απόφαση η οποία δεν συνάδει με τα όσα εφαρμόζονται διεθνώς σε τέτοια έργα με ρυθμιζόμενες αποδόσεις και έσοδα, και με την οποία συμφώνησε απο ότι φάνηκε και η πολιτική ηγεσία της Κύπρου.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σε σχετική τηλεδιάσκεψη στο τέλος Ιουλίου ανάμεσα στις δύο πλευρές, με τη συμμετοχή εκπροσώπων του υπουργείου Ενέργειας της Κύπρου, της υφυπουργού Ενέργειας κας Σδούκου , των δυο ρυθμιστικών αρχών και του ΑΔΜΗΕ, δεν υπήρξε η παραμικρή σύγκλιση στο ρυθμιστικό πλαίσιο που έχει εγκριθεί στην Κύπρο και το οποίο, σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ, καθιστά το έργο μη βιώσιμο.
Επιπλέον πέρα απο το ότι η ΡΑΕΚ δεν προχώρησε σε ανατροπή της αρχικής της απόφασης για την ανάκτηση δαπανών από το 2025 ( δηλαδή κατά την έναρξη της κατασκευαστικής περιόδου και όχι από το 2030 με την ολοκλήρωση του έργου), η κυπριακή κυβέρνηση ακύρωσε τον διαγωνισμό για το σύμβουλο που θα πραγματοποιούσε τη μελέτη για την αξιολόγηση του κόστους / οφέλους από την ηλεκτρική διασύνδεση, έθεσε θέμα ανάληψης του γεωπολιτικού κινδύνου όπως επίσης και συμμετοχής της Κύπρου στη χρηματοδότηση.
Απο την δική της πλευρά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και έχει προειδοποιήσει για τον κίνδυνο απώλειας χρηματοδότησης ύψους 657 εκατ. ευρώ αν δεν επιλυθούν οι ρυθμιστικές εκκρεμότητες.
