Νέα περιστατικά ρευματοκλοπής σε οικισμό της Εορδαίας στην Πτολεμαϊδα υπενθυμίζουν την έξαρση του φαινομένου

Ρευματοκλοπές και στρατηγικοί κακοπληρωτές έχουν μπει για καλά στο στόχαστρο του υπουργού Περιβάλλοντος Θόδωρου Σκυλακάκη, με τον ίδιο να εκτιμά την επιβάρυνση από τις ρευματοκλοπές στους λογαριασμούς, σε ποσοστό άνω του 4%. Όμως, παρά την προειδοποίηση που απευθύνει, ότι στο νέο θεσμικό πλαίσιο που θα ισχύσει σύντομα «όσοι κλέβουν ρεύμα θα το πληρώνουν ακριβά», προκύπτουν συνεχώς νέα περιστατικά, όπως οι χθεσινές οκτώ περιπτώσεις κλοπών που συνελήφθηκαν από την ΕΛΑΣ σε οικισμό της Εορδαίας στην Πτολεμαϊδα.

Τα αυξανόμενα περιστατικά επιβεβαιώνουν ότι το θέμα των ρευματοκλοπών, λόγω ενεργειακής κρίσης, γνωρίζει νέα έξαρση με μεγάλες συνέπειες

Η …άνοδος της ρευματοκλοπής στην Ελλάδα

Από το μακρινό 2003 μέχρι περίπου το 2010, οι ρευματοκλοπές, κινούνταν στην αμελητέα ποσότητα του 0,2 % της ηλεκτρικής ενέργειας. Με την έλευση της οικονομικής κρίσης, αυξήθηκαν κατά τη διετία 2011 – 2012 σε 1, 1%, για να τετραπλασιαστούν στη συνέχεια στο 4,2% μέχρι το 2016, μέσα δηλαδή σε μία πενταετία.

Όμως παρά τους ελέγχους, τα πρόστιμα, αλλά και το θεσμικό πλαίσιο που τέθηκε εκείνη την περίοδο για την πάταξη της κλοπής ρεύματος, το ποσοστό ρευματοκλοπών μειώθηκε οριακά το 2017 σε 3,9% αλλά επανήλθε στην ίδια ανοδική τροχιά το 2018 (4,1%). Σημειώνεται επιπλέον, ότι η ρευματοκλοπή ενέχει μεγάλο κίνδυνο για τους παραβάτες γι αυτό και οι Αρχές, κρούουν πάντα τον κώδωνα του κινδύνου, επισημαίνοντας ότι είναι άκρως επικίνδυνη ενέργεια, με την ηλεκτροπληξία των δραστών ή τρίτων προσώπων, καθώς και την πιθανή πρόκληση πυρκαγιάς να είναι σύνηθες φαινόμενο στις ρευματοκλοπές.

Από το 2018 και μετά πάντως δεν κατέστη δυνατή η μείωση αυτού του ποσοστού, αντίθετα μάλιστα, άρχισε να αυξάνεται ακόμα περισσότερο μέσα στην πανδημία και στη συνέχεια μέσα στα τελευταία δυο χρόνια της ενεργειακής κρίσης.

Πάνω από 11 χιλιάδες οι «κλέφτες» ρεύματος – Τι πληρώνουν οι καταναλωτές

Αντίστοιχη είναι η πορεία των κρουσμάτων ρευματοκλοπής που εντοπίζονται από τους ελέγχους: Από τις 3.000 έως 4.000 το 2011 – 2012, τα περιστατικά αυξήθηκαν σε 10.000 – 11.000 το 2017 – 2018, ενώ σήμερα εκτιμάται ότι οι αριθμοί αυτοί είναι ακόμα μεγαλύτεροι.

Τι σημαίνει όμως στην πράξη για τους καταναλωτές μια ρευματοκλοπή της τάξης του 4%; Σημαίνει, ότι καλούνται να πληρώσουν μέσω των λογαριασμών τους, πάνω από 260 εκατομμύρια ευρώ σε ετήσια βάση για ρεύμα ίσης αξίας που παρήχθη και καταναλώθηκε αλλά δεν πληρώθηκε, γιατί εκλάπη από το δίκτυο με διάφορες μεθόδους. Τα πράγματα όμως για το 2022, ήταν ακόμα χειρότερα καθώς εκτιμάται, ότι την περασμένη χρονιά, οι καταναλωτές πλήρωσαν μέσω των λογαριασμών τους περί τα 800 εκ ευρώ (!!!) έναντι περίπου 209 εκατ. ευρώ. το 2021.

Πώς γίνεται και πώς (δεν) τιμωρείται μέχρι σήμερα η ρευματοκλοπή

Πώς γίνονται όμως οι ρευματοκλοπές, ποιες είναι οι προβλεπόμενες ποινές και γιατί τελικά δεν «συνετίζονται» οι παραβάτες; Σύμφωνα με νομικό που ασχολείται με αυτά τα θέματα, η ρευματοκλοπή, ως ποινικά κολάσιμη πράξη, τελείται με διάφορους τρόπους, συνηθέστεροι από τους οποίους με βάση το μέχρι σήμερα ισχύον θεσμικό πλαίσιο, είναι:

1.Η επέμβαση στον μετρητή του ΔΕΔΔΗΕ, με αποτέλεσμα να δείχνει αλλοιωμένη κατανάλωση ρεύματος μικρότερη από την πραγματική,

2. Η παράκαμψη του μετρητή με απευθείας σύνδεση της γραμμής με το καλώδιο παροχής της εγκατάστασης και

3. Η αυθαίρετη επανασύνδεση σε κομμένη παροχή που δεν εκπροσωπείται από Προμηθευτή.

Ως προς την ποινή, η ρευματοκλοπή τιμωρείται ποινικά με ποινή φυλάκισης έως τρία έτη ή χρηματική ποινή και αν το αντικείμενο της κλοπής είναι ιδιαίτερα μεγάλης αξίας ή η πράξη τελέστηκε με διάρρηξη, με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους και χρηματική ποινή. Πάντοτε αναζητείται από τις αρχές η σύμπραξη συνεργών ή ονόματα τεχνικών, στους οποίους ανετέθη και επ’ αμοιβή προέβησαν για λογαριασμό του χρήστη σε παραβίαση της μετρητικής διάταξης.

Η ρευματοκλοπή τιμωρείται επίσης και με διοικητικό πρόστιμο που υπολογίζεται για την περίοδο στην οποία εμφανίζεται αδικαιολόγητη μείωση της κατανάλωσης, το δε πρόστιμο επιβάλλεται με τη μορφή προσαύξησης στο τιμολόγιο ηλεκτρικής ενέργειας της τάξης του 70 % σε σχέση με το κανονικό τιμολόγιο και της τάξης του 50 % για τους δικαιούχους ΚΟΤ και όσους εντάσσονται στο Πρόγραμμα «Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης». Επιπλέον, ο υπαίτιος θα χρεώνεται και με τις δαπάνες του ΔΕΔΔΗΕ για τον εντοπισμό της ρευματοκλοπής, από 300 έως 750 ευρώ ανάλογα με το είδος της παροχής.

Αθωωτικές αποφάσεις και γιατί

Η ρευματοκλοπή τιμωρείται επιπλέον και για το ποινικό κομμάτι. Ο ΔΕΔΔΗΕ προβαίνει στην υποβολή μήνυσης, που συνεπάγεται την κίνηση ποινικής δίωξης σε βάρος των υπευθύνων της κλοπής, η οποία συνεχίζεται ανεξάρτητα και δεν διακόπτεται από την τυχόν ταυτόχρονη πληρωμή του προστίμου. Επιπλέον, η πράξη ενέχει και αστικές ευθύνες (Αγωγικό αίτημα του ΔΕΔΔΗΕ περί επιδίκασης χρηματικής ικανοποίησης για την ηθική βλάβη που υπέστη, λόγω της τέλεσης εις βάρος της των αδικημάτων της ρευματοκλοπής κατ’ εξακολούθηση και της παραβίασης σφραγίδων εκ μέρους του εναγόμενο).

Παρουλαυτά, έχει εκδοθεί μεγάλος αριθμός αθωωτικών αποφάσεων για ρευματοκλοπή, συνήθως για τους εξής λόγους:

• Εξόφληση του συνολικού οφειλόμενου ποσού από τον παραβάτη.
• Επίκληση από τον κατηγορούμενο για ρευματοκλοπή πως δεν τέλεσε ο ίδιος την πράξη, καθώς δεν ήταν ο τελευταίος χρήστης του ακινήτου.
•  Η επίκληση λανθασμένων μετρήσεων εκ μέρους του ΔΕΔΔΗΕ, που μπορεί κατά περίπτωση να γίνει δεκτός από το δικαστήριο.

Ο υπουργός ΠΕΝ κ. Σκυλακάκης, φέρεται πάντως αποφασιμένος να αντιμετωπίσει με ακόμα πιο κάθετο τρόπο το φαινόμενο και έχει διαμηνύσει στους συμβούλους που ΥΠΕΝ που ετοιμάζουν το νέο θεσμικό πλαίσιο για τις ρευματοκλοπές να τιμωρούν με ακόμα πιο υψηλά πρόστιμα τους παραβάτες. Μακάρι να το καταφέρει. Φαίνεται όμως ότι υπάρχουν και κάποια νομικά κωλύμματα που προκύπτουν κατά την εξέταση των σχετικών υποθέσεων από τα αρμόδια δικαστήρια. Ίσως λοιπόν, θα πρέπει να ξεκινήσει από εκεί η αρμόδια ομάδα του υπουργείου, προκειμένου να μην υπάρξει επανάληψη του φαινομένου και στο νέο θεσμικό καθεστώς. Σε κάθε περίπτωση, μαζί με τις λοιπές αυξήσεις στο ρεύμα, η επιβάρυνση και από τη ρευματοκλοπή δημιουργεί ένα εκρηκτικό μίγμα στο τελικό τιμολόγιο που φτάνει στον καταναλωτή.