Συμπεράσματα «Ημέρας Πράσινων Επενδύσεων»: Τι ειπώθηκε για την προοπτική άμεσης χρηματοδότησης επενδύσεων σε ΑΠΕ και Εξοικονόμηση.

Πρακτικά και επίκαιρα είναι τα συνοπτικά συμπεράσματα του φόρουμ «ΗΜΕΡΑ ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ» σε ότι αφορά τις τρέχουσες δυνατότητες χρηματοδότησης των «ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ», από τις άμεσα ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις και επενδυτές.

Για την πολύτιμη συμβολή στην κατάθεση της πρωτότυπης αυτής πληροφόρησης στο πλαίσιο της εκδήλωσης, ευχαριστούμε θερμά τον κ. Δημήτρη Σκάλκο, Γενικό Γραμματέα Δημοσίων Επενδύσεων και ΕΣΠΑ, τον κ. Γιώργο Αντωνιάδη, Senior Manager – Development and Sustainable Banking / Financial Institutions, του Όμιλου Τράπεζας Πειραιώς και τον κ. Άρη Παπαδόπουλο, Διευθύνοντα Σύμβουλο της Εταιρείας Παροχής Ενεργειακών Υπηρεσιών ΖΕΒ ΑΕΕΥ.

Ταμείο Ανάκαμψης και Πράσινες Επενδύσεις: Στροφή σε ΑΠΕ και εξοικονόμηση ενέργειας

Σε ότι αφορά την άμεση προοπτική χρηματοδότησης πράσινων επενδύσεων από το Ταμείο Ανάκαμψης, από τις παρουσιάσεις και αναφορές που έγιναν προέκυψαν οι εξής διαπιστώσεις:

• Έχουν ήδη ξεκινήσει να υποβάλλονται και να προωθούνται από τις ελληνικές τράπεζες, τα πρώτα επενδυτικά πλάνα για πράσινες επενδύσεις. Ενδεικτικά αναφέρονται οι τομείς των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας – ΑΠΕ, Ενεργειακής Αποδοτικότητας, Νet Μetering, Ε-Μobility.

• Τη μερίδα του λέοντος στα σχετικά προγράμματα που έχουν μέχρι στιγμής κατατεθεί, φαίνεται προς το παρόν τουλάχιστον, να καταλαμβάνουν οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας με την Εξοικονόμηση Ενέργειας να ακολουθεί.

• Απόλυτα χαρακτηριστικό του ενδιαφέροντος που υπάρχει, είναι το γεγονός, ότι η πρώτη έγκριση που δόθηκε από το Ταμείο Ανάκαμψης προ ελαχίστων ημερών, αφορά επενδυτικό πρόγραμμα ελληνικής μεταλλευτικής βιομηχανίας κυρίως για αξιοποίηση ΑΠΕ και εξοικονόμηση ενέργειας.

• Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η Τράπεζα Πειραιώς, στο πλαίσιο της δικής της πρόσκλησης για το RRF, έχει λάβει 33 προτάσεις πράσινων επενδύσεων με συνολικό προϋπολογισμό της τάξης περίπου των 1.5 δις ευρώ.

• Οι ελληνικές τράπεζες θα πρέπει να καταβάλλουν ποσοστό άνω του 35% των χρηματοδοτικών κεφαλαίων που τους αναλογούν από το Ταμείο Ανάκαμψης σε πράσινες επενδύσεις. Άμεσος και κοινός στόχος των τραπεζών, του Ταμείου Ανάκαμψης και φυσικά της EE, είναι μέχρι το 2026 να αναλωθούν όλα τα προσφερόμενα προς χρηματοδότηση ποσά.

Το κριτήριο των ώριμων έργων

Δεν υπάρχει παράταση για τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης: Όπως εμφατικά τονίστηκε, όποια ποσά δεν απορροφηθούν θα «χαθούν» οριστικά για την Ελλάδα, καθώς θα μεταφερθούν σε άλλες χώρες. Γι’ αυτό το κριτήριο των ώριμων έργων είναι σημαντικό.

Με δεδομένη ήδη μια επτάμηνη καθυστέρηση σε σχέση με την έναρξη λειτουργίας του Ταμείου, είναι κατεπείγουσα η ανάγκη επιτάχυνσης, τόσο από πλευράς Δημόσιου, όσο και από πλευράς Ιδιωτικού Τομέα.

• Για κάθε επιλέξιμη επένδυση, ο ιδιώτης συνεισφέρει με τουλάχιστον 20% ίδια κεφάλαια. Σε ποσοστό τουλάχιστον 30% η τράπεζα θα χρηματοδοτεί το έργο και το εναπομένον ποσό θα χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης με δανειακούς όρους συνήθους χρηματοδότησης.

Δύο δυνατότητες χρηματοδότησης – Επιτόκιο αναφοράς για τις ΑΠΕ

Οι δυνατότητες χρηματοδότησης από το Ταμείο είναι δύο:

1. Με δάνειο σταθερού επιτοκίου της τάξης του 0,35% για 12 – 15 χρόνια, εφόσον τηρούνται οι προϋποθέσεις των κρατικών ενισχύσεων. Με το λεγόμενο επιτόκιο αναφοράς σε περίπτωση που ισχύουν κρατικές ενισχύσεις.
2. Σε ότι ειδικότερα αφορά τις ΑΠΕ, επειδή έχουν και άλλες πηγές έμμεσης η άμεσης κρατικής χρηματοδότησης ή ενίσχυσης, δεν είναι δυνατόν να συνδυαστούν με το προσφερόμενο από το Ταμείο Ανάκαμψης χαμηλό επιτόκιο (0,35%) γιατί υπάρχει ζήτημα σώρευσης κρατικών ενισχύσεων.

Σε αυτήν την περίπτωση, ο σχετικός αλγόριθμος της ΡΑΕ απομειώνει την συμπεφωνημένη ταρίφα πώλησης της ενέργειας με αρνητικές επιπτώσεις για την επένδυση.

• Η ενδεικνυόμενη χρηματοδοτική λύση για τις ΑΠΕ στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης, είναι το δάνειο με το επιτόκιο αναφοράς (βασίζεται κυρίως στο μηνιαίο επιτόκιο βάσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ) το οποίο είναι της τάξης του 1-1,2%.

Επιλεξιμότητα δαπανών: Ακόμα και στο 50% οι δανειοδοτήσεις για έργα ΑΠΕ από το Ταμείο Ανάκαμψης

Η επιλεξιμότητα δαπανών για τις πράσινες επενδύσεις είναι ευρύτατη.

Σε περίπτωση που το επενδυτικό πλάνο, ειδικά για τα πράσινα κομμάτια του, έχει δαπάνες που χαρακτηρίζονται πράσινες στο 50% του συνόλου του προϋπολογισμού, τότε το συνολικό επενδυτικό σχέδιο μπορεί να δανειστεί με 50% από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το ίδιο ισχύει και για το 40% ή το 30% των δαπανών.

Ανάλογα με το ύψος των δαπανών, η εντύπωση που υπάρχει στην παρούσα φάση από τις τράπεζες, είναι ότι για έργα ΑΠΕ, οι δανειοδοτήσεις κυμαίνονται περίπου στο 50%, ενώ για έργα εξοικονόμησης στο 40% αντίστοιχα.

Χρηματοδότηση έργων Ενεργειακών Κοινοτήτων

Είναι δυνατόν στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης να χρηματοδοτηθούν και έργα Ενεργειακών Κοινοτήτων μεγάλου μεγέθους. Σε αυτήν την περίπτωση θα χρειαστούν πέραν του business plan και του αναλυτικού investment plan και επιπλέον δικαιολογητικά.

Δυνατότητα bridge financing

Σε όλα τα πράσινα δάνεια παρέχεται από το Ταμείο Ανάκαμψης δυνατότητα bridge financing. Για έργα κάτω των 10 εκ. ευρώ απαιτείται η συμμόρφωση με την εθνική νομοθεσία σε ότι αφορά τα περιβαλλοντικά, ενώ για έργα άνω των 10 εκ ευρώ απαιτείται το sustainability proofing.

Τι ισχύει για Έργα Εξοικονόμησης Ενέργειας – Συνδυαστική λύση με συμμετοχή επενδυτικών funds

Για την χρηματοδότηση έργων και δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας υπάρχει δυνατότητα συνδυαστικής λύσης, με κάλυψη ακόμα και της ίδιας συμμετοχής από πλευράς επιχείρησης. Η λύση αφορά την χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης με δάνειο, το οποίο καλύπτει περίπου το 80% του επενδυτικού έργου και την ταυτόχρονη κάλυψη του υπόλοιπου 20% από επενδυτικά funds. Για την εφαρμογή της απαιτείται η σύσταση μιας εταιρείας ειδικού σκοπού (SPV), ως όχημα το οποίο θα αναλάβει και τις σχετικές επενδύσεις.

Σε ότι αφορά τις τεχνικές λύσεις και προτάσεις που μπορούν να συμπεριληφθούν σε έναν επενδυτικό φάκελο για εξοικονόμηση ενέργειας, ποικίλουν, ξεκινώντας από θέματα μηχανολογικού εξοπλισμού, ειδικά συστήματα building energy management systems και καταλήγοντας σε σειρά άλλων τεχνικών ενεργειών.

Σε δεύτερη φάση οι αιτήσεις των μικρότερων επιχειρήσεων

Οι μικρότερες επιχειρήσεις φαίνεται ότι κατά κανόνα δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν το αυξημένο κόστος υποβολής μιας επενδυτικής αίτησης στο Ταμείο Ανάκαμψης. Εκτιμάται ότι οι επενδυτικοί φάκελοι των μικρομεσαίων θα προωθηθούν σε δεύτερη φάση, αντιμετωπίζοντας, πλέον του ακριβού κόστους, και τον κίνδυνο να μην προλάβουν τις πιεστικές προθεσμίες. Κάτι που όπως επισημάνθηκε δεν θα έπρεπε να συμβαίνει ειδικά για θέματα εξοικονόμησης ενέργειας που προωθούνται τα μέγιστα στο πλαίσιο της σχετικής ευρωπαϊκής οδηγίας.

Πράσινες Επενδύσεις και νέο ΕΣΠΑ – Τι θα χρηματοδοτηθεί

Το νέο ΕΣΠΑ δίνει ανάμεσα σε άλλα μεγάλη έμφαση στην Εξοικονόμηση Ενέργειας. Προς αυτήν την κατεύθυνση θα χρηματοδοτηθεί η προσέλκυση ιδιωτικών κεφαλαίων για τις ESCOs (Εταιρείες Ενεργειακών Υπηρεσιών) και η στήριξη των καταναλωτών για την ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων με ιδιωτική συμμετοχή.

Υπεράκτια αιολικά, δίκτυα μεταφοράς και διανομής

Στον τομέα των ΑΠΕ θα χρηματοδοτηθεί η μεγαλύτερη αξιοποίηση των ΑΠΕ και συγκεκριμένα των υπεράκτιων αιολικών, όπως επίσης η αναβάθμιση, ο εκσυγχρονισμός και η ψηφιοποίηση των δικτύων μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας.

Εντός των ημερών αναμένεται και η έγκριση από την ΕΕ των σχετικών προγραμμάτων για την επόμενη προγραμματική περίοδο.

Κυκλική Οικονομία

Σε ότι αφορά τις δράσεις του νέου ΕΣΠΑ για το περιβάλλον, η πλειονότητα από αυτές αποσκοπεί στην υιοθέτηση και προώθηση της κυκλικής οικονομίας στις επιχειρήσεις, στην διαχείριση των αποβλήτων και την επανάχρηση τους, στην κάλυψη των υποδομών λυμάτων σε οικισμούς και στην βιώσιμη διαχείριση υδατικών πόρων.

Προτεραιότητα στην ενίσχυση της ικανότητας Δημόσιας Διοίκησης και Αγοράς να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν πράσινα έργα

Σχετικά με την προοπτική συνολικότερης απορρόφησης των σημαντικότατων διαθέσιμων πόρων για τα έργα της ενέργειας και του περιβάλλοντος, τόσο από το νέο ΕΣΠΑ, όσο και από το Ταμείο Ανάκαμψης και άλλες πηγές, προέκυψαν οι παρακάτω συνολικότερες διαπιστώσεις:

• Προκειμένου να απορροφηθούν οι σημαντικοί αυτοί πόροι, θα πρέπει να ενισχυθεί η ικανότητα Δημόσιας Διοίκησης και Ελληνικής αγοράς, να προγραμματίσουν, να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν τα σύνθετα έργα της ενέργειας και του περιβάλλοντος.

• Σε κάθε περίπτωση, η Πράσινη Μετάβαση δεν είναι επιλογή αλλά μονόδρομος, καθώς η κλιματική αλλαγή πρέπει άμεσα να αντιμετωπιστεί, πριν οδηγηθούμε σε μη αναστρέψιμα αποτελέσματα, τόσο για το περιβάλλον όσο και για την οικονομία.

---

Για την αρθρογραφία και τα βίντεο των ομιλιών επισκεφτείτε τους ακόλουθους συνδέσμους:

κ. Δημήτρης Σκάλκος: video / αρθρογραφία

κ. Γιώργος Αντωνιάδης: video / αρθρογραφία

κ. Άρης Παπαδόπουλος: video / αρθρογραφία