«Πατάμε σε στέρεο έδαφος», δήλωσε για τις μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης απορριμμάτων που προγραμματίζει το ΥΠΕΝ, ο Γενικός Γραμματέας Διαχείρισης Αποβλήτων. στο 2ο Φόρουμ για την Ενεργειακή Αξιοποίηση Αποβλήτων, Βιομάζα, Βιομεθάνιο
Με ανταγωνιστική διαδικασία θα χωροθετηθούν οι έξι μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης απορριμμάτων, οι οποίες προγραμματίζονται από το ΥΠΕΝ, ανακοίνωσε ο κ. Μανώλης Γραφάκος, Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων, προλογίζοντας το 2ο Φόρουμ “Ενεργειακή Αξιοποίηση Αποβλήτων, Βιομάζα, Βιομεθάνιο“. Για να προσθέσει αναφορικά με την συνολικότερη προετοιμασία των διαγωνισμών για τις νέες επενδύσεις ότι «Πατάμε σε στέρεο έδαφος».
Ειδικότερα: Ο κ. Γραφάκος προλογίζοντας την εκδήλωση, η οποία διοργανώθηκε από την A Εnergy με τη συνεργασία του ΥΠΕΝ, τον επιστημονικό συντονισμό της Ελληνικής Εταιρείας Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΕΕΔΣΑ), του Κέντρου Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ), περιβαλλοντικών-επιχειρηματικών φορέων και της αγοράς, αναφέρθηκε στις βασικές κατευθυντήριες που θα ακολουθηθούν για την προετοιμασία των σχετικών διαγωνισμών.
Ο Γενικός Γραμματέας Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του ΥΠΕΝ, υπενθύμισε καταρχάς και από την πλευρά του, την ανάγκη ενεργειακής αξιοποίησης των απορριμμάτων προκειμένου η Ελλάδα το 2030 να έχει κάτω από 10% ταφή απορριμμάτων, με ολοκληρωμένες όλες τις υποδομές και εφαρμογή του «πληρώνω όσο πετάω», που είναι και ο επιθυμητός στόχος.
Εξήγησε ότι το όλο εγχείρημα θα προχωρήσει μέσω της μελέτης δυο-τριών σταδίων, η οποία έχει ανατεθεί στις εταιρείες ENVIROPLAN και ΕΠΤΑ. Μάλιστα, το 1o Mέρος της μελέτης, παρουσιάστηκε στη συνέχεια αναλυτικά από τον κ. Χρήστο Τσομπανίδη, Διευθύνοντα Σύμβουλο της ENVIROPLAΝ.
Προτεραιότητα στην τσιμεντοβιομηχανία
Ο κ. Γραφάκος επεσήμανε βέβαια, ότι προτεραιότητα θα δοθεί στην τσιμεντοβιομηχανία που ήδη εφαρμόζει εκτενώς την καύση RDF (εγχωρίου και εισαγόμενου). Αναφορικά με την αξιοποίηση από τις μονάδες που θα γίνουν, αναμένεται, σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης του ΥΠΕΝ, ότι περίπου 1,2 εκατ. τόνοι RDF/έτος θα αξιοποιούνται ενεργειακά στις έξι μονάδες κατάλληλα χωροθετημένες ανά την επικράτεια.
Στο ερώτημα πώς ακριβώς θα χωροθετηθούν οι έξι μονάδες, ο κ. Γραφάκος απάντησε ότι η χωροθέτηση των μονάδων ενεργειακής αξιοποίησης θα γίνει με ανταγωνιστική διαδικασία, για να προσθέσει ότι «ήδη στο θέμα αυτό πατάμε σε στέρεο έδαφος».
Χωροθέτηση με πρόταση από Πολιτεία και επενδυτικούς φορείς
Ειδικότερα, ο Γενικός Γραμματέας, εξήγησε ότι για τη χωροθετική δυνατότητα σε ορισμένες περιπτώσεις θα υποδειχθούν από την Πολιτεία ευρύτερες περιοχές ενώ σε άλλες περιπτώσεις θα προταθούν οικόπεδα από τους Προσφέροντες Οικονομικούς Φορείς. Κατά τη χωροθέτηση των μονάδων σημαντικό επίσης ρόλο θα παίξουν και άλλοι παράγοντες, όπως η εφαρμογή της εγγύτητας και της μείωσης του ανθρακικού αποτυπώματος, όχι δηλαδή εκτεταμένες μεταφορές. Πρέπει επίσης να υπάρχει πρόνοια ώστε οι μονάδες να χωροθετούνται δίπλα σε ενεργοβόρους χρήστες για την όσο το δυνατόν καλύτερη αξιοποίηση της θερμικής ενέργειας.
Κεντρικά από το ΥΠΕΝ ο σχεδιασμός
Οι έξι μονάδες με βάση τον προγραμματισμό του ΥΠΕΝ θα είναι έτοιμες προς λειτουργία το 2028-2030, «λύνοντας μια δύσκολη εξίσωση», με τον σχεδιασμό τους να γίνεται κεντρικά από το ΥΠΕΝ. Αναφορικά με τη βιωσιμότητά τους, ο κ. Γραφάκος αναφέρθηκε σε σοβαρές ρυθμίσεις που θα απαιτηθούν όπως η αδιάλειπτη λειτουργία μονάδων για την οποία απαιτείται κατάλληλη ρύθμιση-Υπουργική Απόφαση περί άρσης της διακοψιμότητας λειτουργίας, κατάλληλη τιμολόγηση της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας για την οποία είναι συναρμόδια η ΡΑΕΕΥ, ρύθμιση του τέλους εισόδου- gate fee του RDF, αλλά και σχεδιασμός για την ανάκτηση του κόστους εκπομπών (αφού οι μονάδες αυτές θα ενταχθούν στο ΣΕΔ από το 2028) με αντίστοιχη επιβάρυνση της διάθεσης σε ΧΥΤΑ. Σε κάθε περίπτωση κατά την εκτίμηση του κ. Γραφάκου δεν προβλέπεται να αυξηθεί το gate fee στις συγκεκριμένες μονάδες.
Προτροπή για ΣΔΙΤ προς Δήμους και ΦοΔΣΑ
Όσον αφορά τη χρηματοδότηση των μονάδων διαχείρισης απορριμμάτων συνολικότερα , ανέφερε ότι αυτή πρέπει να λάβει υπόψη και τις Κρατικές Ενισχύσεις, να αντιμετωπισθεί το θέμα μετατροπής των ΜΕΑ σε ΜΑΑ ενώ προέτρεψε τους Δήμους και τους ΦοΔΣΑ να αναθέτουν τα έργα σε ιδιώτες μέσω ΣΔΙΤ. Όπως όμως ανέφερε με παράπονο – οι φορείς της Αυτοδιοίκησης (ΦοΔΣΑ) δεν ακούν, επιμένοντας στο χαρακτήρα των Δημοσίων Έργων. Χαρακτηριστικά μάλιστα ο Γενικός Γραμματέας ανέφερε ότι «δεν έχουμε αμαρτία» και ότι στα βιοαπόβλητα πρέπει να γίνουν ιδιωτικές επενδύσεις καθώς η Αυτοδιοίκηση δεν έχει ή δεν δύναται να έχει τη διαχειριστική, τεχνική και οικονομική επάρκεια να πραγματοποιήσει τα έργα.
Έρχεται ξεχωριστή τιμολόγηση βιοαποβλήτων
Σε ότι αφορά τη διαχείριση των βιοαποβλήτων (Καφέ κάδος) ανάφερε ότι μελετάται και η αναερόβια χώνευση, προσθέτοντας ωστόσο ότι το compost (digestate) δεν θα απορροφηθεί πλήρως από την αγορά. Μάλιστα για το θέμα αυτό, το ΥΠΕΝ ετοιμάζει εγκύκλιο για την ξεχωριστή τιμολόγηση βιοαποβλήτων.
Χρηματοδοτικό κενό
Τέλος σε ερώτημα για τη χρηματοδότηση των έργων (ΕΣΠΑ 2021-2027) ο κ. Γραφάκος ανέφερε ότι «δεν προλάβαμε» να επιτύχουμε την πλήρη και σαφή χρηματοδότηση των προβλεπόμενων δράσεων, ανέφερε όμως ότι καταβάλλεται προσπάθεια να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό μέσα από δύσκολες συζητήσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.