Έξι επίκαιρες προτάσεις του Κ. Βαρλαμίτη για βελτίωση της χρηματοδότησης των ΟΤΑ
Στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία η ενεργειακή κατανάλωση στους Δήμους μπορεί να μειωθεί με μέσο ετήσιο όφελος ανά Δήμο 1,5 εκατ. € ή 50 € ανά κάτοικο, παρουσίασε πρόσφατα ο Κωνσταντίνος Βαρλαμίτης, Διευθυντής Ενεργειακής Εξοικονόμησης της Energy Profit και πρώην Πρόεδρος του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων.
Επιπλέον, ο κ. Βαρλαμίτης, αναφέρθηκε σε έξι επίκαιρες προτάσεις για τη βελτίωση και ορθολογικοποίηση της χρηματοδότησης των Δήμων για ενεργειακά έργα, αλλά και για υποδομές συνολικότερα.
Οι προτάσεις αυτές είναι:
✓5ετής προγραμματισμός των κεφαλαίων που θα διατίθενται ετησίως.
✓ Ενιαία προκήρυξη όλων των δράσεων κάθε έτος και κατανομή των έργων στους επιμέρους φορείς διαχείρισης.
✓ Ειδικά προγράμματα προετοιμασίας και ωρίμανσης των έργων.
✓ Αντιμετώπιση θεμάτων κυριότητας και νομιμοποίησης ακινήτων. Ειδικές ρυθμίσεις όπου απαιτείται.
✓ Προγραμματισμός και καταχώρηση όλων των δράσεων ανά φορέα σε ενιαία πλατφόρμα και κεντρική παρακολούθηση υλοποίησης
✓ Εγγύηση έγκαιρης αποπληρωμής όλων των επενδυτικών δράσεων των ΟΤΑ και των λοιπών φορέων Γενικής Κυβέρνησης από το ΤΠΔ, στις περιπτώσεις που χρησιμοποιούνται κεφάλαια των αναδόχων.
Τι εξοικονόμηση μπορούν να πετύχουν από επιμέρους δράσεις οι ΟΤΑ
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε ο κ. Βαρλαμίτης, από τις επιμέρους δράσεις των ΟΤΑ, μπορούν να επιτευχθούν εντυπωσιακά ποσοστά εξοικονόμησης ενέργειας. Ειδικότερα:
- Από την Ενεργειακή Αναβάθμιση Δικτύου Οδοφωτισμού, εξοικονόμηση ενεργειακού κόστους μέχρι 75%
- Από την Ενεργειακή Αναβάθμιση Κτιριακών και Λοιπών Εγκαταστάσεων, εξοικονόμηση ενεργειακού κόστους μέχρι 40%
- Από την Ενεργειακή Αναβάθμιση Δικτύου Ύδρευσης – Αποχέτευσης, εξοικονόμηση ενεργειακού κόστους μέχρι 60%
- Σημαντικά επίσης οφέλη μπορούν να επιτευχθούν από την αλλαγή του ενεργειακού μείγματος κατανάλωσης των ΟΤΑ / Ηλεκτροκίνηση για πλήρη απεξάρτηση από ορυκτά καύσιμα, τις εφαρμογές διαχείρισης και αυτοματοποίησης λειτουργιών και εφαρμογές «Έξυπνης πόλης», «Έξυπνων Κτιρίων», την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ για ενεργειακό συμψηφισμό με σκοπό να γίνουν οι ΟΤΑ ενεργειακά ουδέτεροι.
Διαθέσιμα Χρηματοδοτικά εργαλεία
Τα διαθέσιμα προς τους δήμους χρηματοδοτικά εργαλεία, είναι: Επιχορηγήσεις, Περιφερειακά ή Τομεακά Προγράμματα ΕΣΠΑ, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων Προγράμματα ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ και Α. Τρίτσης, το Πρόγραμμα ΗΛΕΚΤΡΑ, το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, Ειδικά Ευρωπαϊκά Προγράμματα, Ειδικό πρόγραμμα για Ενεργειακές Κοινότητες, Συμβάσεις Ενεργειακής Απόδοσης ( όπου ο ανάδοχος αναλαμβάνει την χρηματοδότηση του έργου, εγγυάται την ενεργειακή εξοικονόμηση , αναλαμβάνει την ευθύνη λειτουργίας της επένδυσης και εξοφλείται από την εξοικονόμηση που επιτυγχάνεται), Λοιπές Χρηματοδοτήσεις ,Ολοκληρωμένα Χρηματοδοτικά Προγράμματα Ταμείου Παρακαταθηκών και ΚΑΠΕ , Τυπικά Δανειακά Προγράμματα Τραπεζών.
Σε ότι αφορά τις αλλαγές που έχουν επέλθει στο μηχανισμό χρηματοδοτήσεων των ΟΤΑ είναι σημαντικές, καθώς όπως επισημαίνει ο κ. Βαρλαμίτης:
Πριν το 2018, οι πόροι ήταν δεδομένοι και πολύ περιορισμένοι λόγω της οικονομικής κρίσης. Οι Δήμοι επιχορηγούσαν τα προγράμματα τους με πόρους του ΕΣΠΑ ή του ΠΔΕ ,ενώ η διαχείριση του ΕΣΠΑ γίνεται από τις Περιφέρειες.
Ανάμεσα στο 2018 – 2022 εισάγεται νέος Μηχανισμός Χρηματοδοτήσεων μέσω των προγραμμάτων ΦΙΛΟΔΗΜΟΣ 1, ΑΝΤΩΝΗΣ ΤΡΙΤΣΗΣ και ΗΛΕΚΤΡΑ.
Τι άλλαξε: Το ΤΠΔ με ίδιους πόρους (25%) και πόρους της ΕΤΕπ (75%), δανειοδοτεί πλέον τους Δήμους για την υλοποίηση των έργων τους. Οι δόσεις αποπληρώνονται από το ΠΔΕ ή το ΕΣΠΑ ή το Ταμείο Ανάκαμψης. Επιπλέον, επιτυγχάνεται πολλαπλασιασμός και μόχλευση κεφαλαίων.
Τα «Δανειακά» Χρηματοδοτικά εργαλεία καθορίζουν το είδος της σχέσης με τον ανάδοχο
Το διάστημα 2022 – 2023 εισάγεται μέσω του Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και η δυνατότητα απευθείας επιχορήγησης έργων ΟΤΑ στα πλαίσια της κλιματικής μετάβασης. Ενθαρρύνεται επίσης, η χρηματοδότηση ΟΤΑ μέσω των αναδόχων στα πλαίσια ΣΕΑ. Χορηγούνται από τις τράπεζες στους ανάδοχους δάνεια με ιδιαίτερα προνομιακούς όρους. Οι ανάδοχοι συμμετέχουν στη χρηματοδότηση των έργων και με δικά τους κεφάλαια Τα «Δανειακά» Χρηματοδοτικά εργαλεία καθορίζουν πλέον και το είδος της σχέσης με τον ανάδοχο.
Σε κάθε περίπτωση, οι δυνατότητες αξιοποίησης χρηματοδοτικών πόρων από την Τοπική Αυτοδιοίκηση για έργα Εξοικονόμησης Ενέργειας, είναι πολλές και οι έξι προαναφερθείσες προτάσεις μπορούν να συμβάλλουν προς αυτήν την κατεύθυνση.
