Ένωση Ξενοδόχων Ρόδου, ΔΕΗ, EREN ανάμεσα στους νέους και παλαιότερους αναδόχους – Προβληματισμός για το υψηλό κόστος στη Δαδιά
Σε αναζήτηση «Αναδόχων αποκατάστασης και αναδάσωσης» βρίσκεται η κυβέρνηση, επιδιώκοντας μέσα από τον χορηγικό αυτό θεσμό, να χρηματοδοτήσει ουσιαστικά τις απίστευτα υψηλές δαπάνες που απαιτούνται άμεσα για την αντιπλημμυρική – αντιδιαβρωτική προστασία των καμένων δασών και περιοχών και για την παραπέρα αναδάσωσή τους. Ο θεσμός αξιοποιήθηκε ήδη στην Βόρεια Εύβοια στις φωτιές το 2021, αλλά το υψηλό κόστος των δράσεων που θα πρέπει να αναληφθούν προβληματίζει αναφορικά με τις προοπτικές και ειδικά για την περίπτωση της αποκατάστασης του Δάσους της Δαδιάς όπου οι καμένες εκτάσεις είναι τεράστιες.
Πάντως, την πλήρη αξιοποίηση του θεσμού για το σύνολο των καμένων περιοχών, επιβεβαίωσε τόσο ο υπουργός ΠΕΝ Θ. Σκυλακάκης όσο και ο πρωθυπουργός, στη συζήτηση που έγινε στη Βουλή για τις φωτιές, συμπεριλαμβάνοντας τον θεσμό στα 10 μέτρα που αποφασίστηκαν για την πρόληψη και διαχείριση των καμένων.
Τι είναι ο θεσμός του «Αναδόχου αποκατάστασης και αναδάσωσης»
Με τον χορηγικό αυτό θεσμό, που προβλέπεται ήδη από το 2021 με σχετική υπουργική απόφαση του τότε υπουργού ΠΕΝ Κώστα Σκρέκα μετά από τις φωτιές της Βόρειας Εύβοιας, νομικά πρόσωπα δημοσίου και ιδιωτικού δικαίου, κερδοσκοπικού ή μη χαρακτήρα, θα μπορούν να χρηματοδοτούν έργα αποκατάστασης και τεχνητής αναδάσωσης σε περιοχές που έχουν υποστεί πλήγμα από φυσικές καταστροφές, χωρίς το Eλληνικό Δημόσιο να απεμπολεί οποιοδήποτε δικαίωμά του επί των εκτάσεων αυτών.
Σε ό,τι αφορά τις μελέτες, ο ανάδοχος αναλαμβάνει εξ’ ολοκλήρου το κόστος και τις διαδικασίες ανάθεσης μελέτης των αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων αποκατάστασης μετά από πυρκαγιά ή τη μελέτη και υλοποίηση των έργων αναδάσωσης. Η εκπόνηση των αντίστοιχων μελετών αποτελεί ευθύνη του αναδόχου, ο οποίος οφείλει να αναθέσει την υλοποίησή τους σε δασολόγο μελετητή και μόλις ολοκληρωθούν να τις υποβάλει στο αρμόδιο δασαρχείο προς έγκριση.
Στη συνέχεια, ξεκινά η υλοποίηση των έργων αποκατάστασης ή/και αναδάσωσης με ευθύνη και δαπάνη επίσης του αναδόχου. Ειδικά για τα άμεσα αντιδιαβρωτικά έργα, προβλέπεται η δυνατότητα εκτέλεσής τους από Δασικούς Συνεταιρισμούς. Για τα έργα αναδασώσεων, οι δασικές υπηρεσίες, έχοντας την υποχρέωση προστασίας της βιοποικιλότητας και του δασικού οικοσυστήματος, θα πρέπει να διαθέσουν το απαραίτητο φυτευτικό υλικό από τα δημόσια δασικά φυτώρια.
Η «Ένωση Ξενοδόχων Ρόδου» ο πρώτος εφετινός ανάδοχος
Ήδη, στην περίπτωση της Ρόδου, έχει οριστεί από το Υπουργείο Περιβάλλοντος η «Ένωση Ξενοδόχων Ρόδου» ως ανάδοχος αποκατάστασης, με σκοπό την εκπόνηση των απαιτούμενων μελετών αντιπλημμυρικής – αντιδιαβρωτικής προστασίας για τη συγκράτηση του εδάφους, τον περιορισμό της διάβρωσης και της επιφανειακής απορροής για τις καείσες δασικές εκτάσεις της πυρκαγιάς στην περιοχή, ευθύνης της Διεύθυνσης Δασών Δωδεκανήσων της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου.
Το ΥΠΕΝ, βρίσκεται ήδη σε κατεπείγουσα αναζήτηση αναδόχων και για τις άλλες περιοχές, με στελέχη του πάντως να επισημαίνουν ότι στην περίπτωση του Εβρου επιδιώκεται να βρεθούν περισσότεροι ανάδοχοι η ομάδα αναδόχων, όπως έγινε στην Ρόδο, καθώς οι εκτάσεις που θα πρέπει να αποκατασταθούν είναι ιδιαίτερα μεγάλες.
ΔΕΗ – Eren και το «μοντέλο» της Βόρειας Εύβοιας
Στην περίπτωση της Βόρειας Εύβοιας τον Αύγουστο του 2021, οι όμιλοι ΔΕΗ και Eren είχαν αναλάβει ως ανάδοχοι τη χρηματοδότηση, την πληρωμή των μελετών και των έργων, αλλά για την υλοποίησή τους χρησιμοποιήθηκαν οι δασικοί συνεταιρισμοί της περιοχής. Στο Δασαρχείο Λίμνης κατευθύνθηκαν για το σκοπό αυτό 3 εκ. ευρώ.
Στην παρούσα φάση αναμένεται, όπως ακριβώς έγινε και στην περίπτωση της φωτιάς στη Βόρεια Εύβοια το 2021, ότι το κράτος θα διαθέσει πιστώσεις, που θα χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά και μόνο για την άμεση και χωρίς καμία καθυστέρηση πρόσληψη εποχιακού προσωπικού (δασολόγοι, δασοπόνοι και διοικητικοί), με τη διαδικασία κάλυψης έκτακτων και επειγουσών ενεργειών.
Τι θα αναλάβουν οι ανάδοχοι
Πάντως, κι αυτό είναι κάτι που εππισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση του ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ, ακόμα και αν λειτουργήσει σωστά ο θεσμός του «αναδόχου αποκατάστασης», θα απαιτηθεί επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό προκειμένου να υλοποιηθεί ο άμεσος έλεγχος και η έγκριση των μελετών που προηγούνται της υλοποίησης των έργων, όπως προβλέπεται από το νόμο.
Επιπλέον, θα πρέπει να εγκριθεί από το ΥΠΕΝ, όπως ήδη έγινε στην περίπτωση της Ρόδου, η απ’ ευθείας ανάθεση από τις αρμόδιες Δασικές Υπηρεσίες, εξειδικευμένων εργασιών (π.χ. κοπή καμένων δένδρων, διαμόρφωση, μετατόπιση, πρίση, κατασκευή κορμοδεμάτων, κλαδοπλεγμάτων κ.λπ. και εγκατάστασή τους), σε πολυμελείς δασικούς συνεταιρισμούς επαγγελματιών υλοτόμων (ΔΑΣΕ), οι οποίοι παρέχουν τα εχέγγυα για την έγκαιρη και έντεχνη εκτέλεση των εργασιών.
Οι παραπάνω εργασίες επιδιώκεται να εκτελεστούν πριν την έναρξη των χειμερινών βροχοπτώσεων.
Ποιοι θα είναι οι επόμενοι ανάδοχοι; Δεν το γνωρίζουμε ακόμα. Όπως είναι πάντως τα πράγματα, ελπίζουμε ότι θα βρεθούν, ότι θα έχουν «κοινωνικό» και συλλογικό προφίλ και ότι θα ανταποκριθούν άμεσα στην κατάσταση εκτάκτου ανάγκης που βρέθηκαν οι πυρόπληκτες περιοχές και οι κάτοικοί τους.