Το ξεκίνημα θα γίνει από τα δάση της Νότιας Ελλάδας που θα δημιουργούν «δικαιώματα εκπομπών ρύπων», όπως γίνεται και με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ)
Mέσα στο 2024 αναμένεται να λειτουργήσει το σύστημα δημοπρασιών Πιστώσεων Άνθρακα – Carbon Credits από τα δάση, μία μεταρρύθμιση που περιλαμβάνεται σε επερχόμενο νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ. Το ξεκίνημα θα γίνει από τα δάση της Νότιας Ελλάδας που θα δημιουργούν στο πλαίσιο της ειδικής διαχείρισης «δικαιώματα εκπομπών ρύπων». Αυτά θα μπορούν να εξαγοράζουν ρυπογόνες βιομηχανίες, ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες, αλλά και ναυτιλιακές ή αεροπορικές εταιρείες όπως γίνεται και με το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ).
Στο σχετικό θέμα αναφέρθηκε αναλυτικά ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης, μιλώντας στο 1ο Περιφερειακό Φόρουμ Βιομάζας. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Υπουργός, ένα δάσος που θα μπαίνει σε διαχείριση θα προσφέρει στις επιχειρήσεις επιπλέον δυνατότητα επίτευξης του στόχου μηδενικών εκπομπών, πέραν των όσων ορίζονται από το ευρωπαϊκό σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών (EU ETS).
Carbon Credits: Ξεκίνημα από τη Νότια Ελλάδα
Στόχος του ΥΠΕΝ είναι να επιδοτήσει σε πρώτη φάση τη διαχείριση μέσω της αξίας δικαιωμάτων ρύπων από το ETS, ενώ σε συνέχεια επιδιώκει, ένα σημαντικό κομμάτι της επιδότησης για την εξαγωγή της βιομάζας να προέλθει από τα εθελοντικά δικαιώματα ρύπων τουλάχιστον στα δημόσια δάση. Το νέο σύστημα του ΥΠΕΝ για τη διαχείριση των δασών έχει ήδη δημιουργηθεί δίνοντας έμφαση σε πρώτη φάση στην ενεργητική διαχείριση των ελληνικών δασών και δασικών οικοσυστημάτων στη Νότια Ελλάδα, ως περιοχή περισσότερο ευάλωτη στην κλιματική κρίση και επιπλέον χωρίς καμία διαχείριση.
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ. Σκυλακάκης, «τα περισσότερα δάση στην Ελλάδα είναι εκτός διαχείρισης γεγονός που δημιουργεί μεγάλη επικινδυνότητα για πυρκαγιές. Τα δάση έχουν συσσωρεύσει καύσιμη ύλη η οποία από κοινού με την κλιματική αλλαγή προκαλεί μεγάλης εμβέλειας πυρκαγιές. Για το λόγο αυτό, απομακρύνονται οι τεράστιες ποσότητες εύφλεκτης υπερβάλλουσας βιομάζας που έχει συσσωρευτεί σε αυτά, με ταυτόχρονη ανάπτυξη της οικονομίας του δάσους.
Ιδιαίτερη πάντως αίσθηση, έκαναν τα στοιχεία που έδωσε ο υπουργός ΠΕΝ, σύμφωνα με τα οποία, παρά τα πλούσια υλικά βιομάζας που υπάρχουν στα ελληνικά δάση, το 2020 η Ελλάδα έδωσε 23 εκατ. για να εισάγει καυσόξυλα και 22,6 εκατ. για να εισάγει κάρβουνα! Κι αυτό γιατί τόσο η ενεργειακή όσον και η οικονομική αξία της βιομάζας είναι χαμηλή.
Και επιδότηση και πιστοποίηση
Για το λόγο αυτό, μέσω του νέου συστήματος, επιδοτείται η χαμηλής ενεργειακής και οικονομικής αξίας βιομάζα που σε άλλη περίπτωση θα έμενε μέσα στο δάσος. Ήδη, συζητείται η επιδότηση απομάκρυνσης της βιομάζας, με ταυτόχρονη θεσμοθέτηση Υβριδικών Σχημάτων συνεργασίας δασικών συνεταιρισμών και ιδιωτικών επιχειρήσεων που μεταποιούν βιομάζα (για παραγωγή προϊόντων ξύλου, πέλετ, ενέργειας κ.λπ.) και τα οποία, υπό την επίβλεψη της δασικής υπηρεσίας θα αναλάβουν να εφαρμόσουν σύγχρονες, διαχειριστικές μελέτες που καθιστούν τα δάση παραγωγικά και ανθεκτικά στην κλιματική κρίση.
Ο ιδιωτικός τομέας μπορεί -ανάλογα με την προβλεπόμενη διαχειριστική μελέτη- να αναλάβει για ένα εύλογο χρονικό διάστημα (10-15 χρόνια) ολόκληρη τη διαχείριση του δάσους. Επιπλέον, μόλις η βιομάζα θα βγαίνει από το δάσος θα πιστοποιείτα, ώστε να μπορούν να τρέχουν τα εθελοντικά δικαιώματα ρύπων. Σε ότι αφορά την επιδότηση θα δίνεται μόνον όταν η βιομάζα πωλείται σε τρίτους. Κατά την εκτίμηση πάντως του κ. Σκυλακάκη, η επιδότηση θα είναι αρκετά σημαντική και θα ανέλθει σε μάκρος του χρόνου σε ποσό της τάξης των 100 εκατ. ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση, η πολλαπλή αξιοποίηση της βιομάζας αλλά και η ικανή ποσότητα, είναι μονόδρομος για βιώσιμες επενδύσεις με γνώμονα την ηλεκτροπαραγωγή, καθώς οι τιμές στην αγορά για ηλεκτρική ενέργεια σε πολλές ώρες της ημέρας θα είναι χαμηλές. Θετικό είναι το γεγονός ότι η βιομάζα είναι ουδέτερη από πλευράς CO2, συνεπώς πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε οι τιμές των ρύπων και αν αυτές οι επενδύσεις είναι ανταγωνιστικές.
Πιστοποιημένα καύσιμα βιομάζας για συστήματα θέρμανσης
Όπως εξάλλου ανέφερε ο κ. Νικόλαος Δαμάτης, Διπλ. Μηχανικός Παραγωγής & Διοίκησης, Γενικός. Γραμματέας Δ.Σ. Ελληνικής Εταιρείας Ανάπτυξης Βιομάζας (ΕΛΕΑΒΙΟΜ) πρέπει να υπάρχει επιτάχυνση των διαχειριστικών μελετών, στελέχωση και ενδυνάμωση των δασικών υπηρεσιών και εκπαίδευση δασεργατών. Ιδιωτικές εταιρείες και εταιρείες με γνώση πιστοποίησης μπορούν να παρέχουν την τεχνογνωσία τους και να βοηθήσουν. Θα απαιτηθούν βέβαια επενδύσεις και σε τεχνολογικό εξοπλισμό. Είναι επίσης σημαντικό να σταθούμε στη συνεισφορά της βιομάζας στη θέρμανση.
«Υπάρχει μία τάση στην Ευρώπη για εξηλεκτρισμό της θέρμανσης, μέχρι το 2050, το 90% της θέρμανσης θα είναι από αντλίες θερμότητες. Ωστόσο, ένα 10% πρέπει να παραμένει από ΑΠΕ. Πιστοποιημένα συστήματα θέρμανσης με πιστοποιημένα καύσιμα βιομάζας μπορούν να δώσουν λύση. Την ίδια ώρα απαιτείται συνεχής καταγραφή του δυναμικού της βιομάζας, πληροφόρηση σε ετήσια βάση, -μόλις ολοκληρωθούν οι διαχειριστικές μελέτες τα επόμενα χρόνια, ώστε να ξέρουμε ποιο είναι το δυναμικό».
