Πέρα από τις οικονομικές ενισχύσεις, σε εκκρεμότητα βρίσκεται η συγκρότηση αγοράς για την έκδοση πιστοποιητικών βιομεθανίου με φορέα πιστοποίησης τον ΔΑΠΕΕΠ
Με αγωνία περιμένουν οι ουκ ολίγοι «μνηστήρες» του βιομεθανίου τη δημόσια διαβούλευση για το νέο καθεστώς ενίσχυσης των μονάδων παραγωγής του ανανεώσιμου αυτού καυσίμου. Όμως, παρά το αυξημένο και ώριμο επενδυτικό ενδιαφέρον, επισημαίνονται καθυστερήσεις, τόσο στη θέσπιση εθνικών προδιαγραφών αναφορικά με τη σύσταση του βιομεθανίου, όσο και σε σειρά θεμάτων που συνδέονται άμεσα με την ορθή ανάπτυξή του στην Ελλάδα, όπως τα πιστοποιητικά προέλευσης, η εξασφάλιση της πρώτης ύλης σε συνδυασμό με αλλαγές στο μοντέλο γεωργίας, το χωροταξικό, η αδειοδότηση κα.
Τα θέματα αυτά είχαν επισημανθεί από τους καθ΄ ύλην αρμόδιους αλλά και τους άμεσα ενδιαφερόμενους, σε σχετική εκδήλωση που είχε οργανώσει προ τεσσάρων μηνών ο Ελληνικός Σύνδεσμος Παραγωγών Βιοαερίου – HABIO. Είχαν επίσης τεθεί υπόψη των αρμοδίων και κατά τη διάρκεια κλειστής διαβούλευσης εξπρές, που οργάνωσε το ΥΠΕΝ με τους άμεσα ενδιαφερόμενους φορείς, τον περασμένο Δεκέμβριο, στο πλαίσιο της οποίας υποβλήθηκαν εξειδικευμένα σχόλια. Yπενθυμίζεται ότι ως βάση για τη δημιουργία του θεσμικού πλαισίου, το ΥΠΕΝ αξιοποίησε σχετική μελέτη του καθηγητή του ΕΜΠ Σωτήρη Καρέλλα, όπου περιγράφονται οι τεχνολογίες παραγωγής βιοαερίου και το διαθέσιμο δυναμικό στην Ελλάδα, ενώ προτείνονται σχήματα θεσμικών μέτρων και οικονομικών ενισχύσεων για αυτό τον σκοπό.
Πλην όμως, η δημιουργία ενός ολοκληρωμένου θεσμικού πλαισίου για το βιομεθάνιο συναντά δυσκολίες. Πρώτα από όλα, το πλαίσιο και το ύψος των κρατικών ενισχύσεων που θα προβλεφθούν: Αυτές θα βασίζονται σε ανταγωνιστικές διαδικασίες και θα περιλαμβάνουν επενδυτική ενίσχυση ή/και λειτουργική ενίσχυση για ορισμένο χρονικό διάστημα. Κρίσιμο θέμα, καθώς ότι το κόστος του παραγόμενου βιομεθανίου είναι μεγαλύτερο από τις επικρατούσες σήμερα και προβλεπόμενες για το μέλλον τιμές φυσικού αερίου. Πόσο λοιπόν μεγάλες και για πόσα χρόνια μπορούν να τρέχουν αυτές οι λειτουργικές ενισχύσεις;
Από τις ενισχύσεις μέχρι τις πρώτες ύλες…
Πέρα από τις ενισχύσεις, απαραίτητη προϋπόθεση για την ολοκλήρωση του θεσμικού πλαισίου είναι η συγκρότηση αγοράς για την έκδοση πιστοποιητικών ανανεώσιμου αερίου με φορέα πιστοποίησης τον ΔΑΠΕΕΠ, που έχει ήδη οριστεί. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, εκκρεμούν επίσης θέματα χωροθέτησης, σχεδιασμού, αδειοδότησης και τεχνικών προδιαγραφών των μονάδων παραγωγής βιομεθανίου, η θέσπιση εθνικών προδιαγραφών αναφορικά με τη σύσταση του ως καύσιμο οχημάτων αλλά και για τη χρήση του μέσω του δικτύου φυσικού αερίου, ενώ θα πρέπει να υπάρξει και πρόβλεψη για την διασφάλιση των εγχώριων πρώτων υλών παραγωγής του, με πιθανή κινητροδότηση γεωργών και κτηνοτρόφων.
Οι χρονοβόρες συνέργειες και οι χώρες που τα κατάφεραν
Κάποια από τα παραπάνω προϋποθέτουν συνέργειες ανάμεσα σε τρία υπουργεία (Περιβάλλοντος που «τρέχει» το θεσμικό πλαίσιο, Υποδομών και Αγροτικής Ανάπτυξης), οι οποίες είναι ιδιαίτερα χρονοβόρες. Σημειωτέον κάποιες ευρωπαϊκές χώρες τα έχουν καταφέρει πολύ καλά στον συγκεκριμένο τομέα, όπως η Πορτογαλία, καταρτίζοντας αναλυτικό Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την ανάπτυξη της βιομηχανίας και της αγοράς βιομεθανίου με ορίζοντα το 2040, αλλά και η Ιταλία.
Στη δεύτερη, όπως επισημαίνει ο κ. Σπύρος Παλαιογιάννης, Managing Director MedGas and More Ltd. και πρώην διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ, έχει υιοθετηθεί μια πρωτοποριακή προσέγγιση για την ανάπτυξη του βιομεθανίου που ταυτόχρονα συμβάλλει και στην αναμόρφωση/αναδιάρθρωση του ιταλικού γεωργικού τομέα, προς όφελος της πρωτογενούς παραγωγής και του εισοδήματος των αγροτών. Ονομάζεται BIOGAS DONE RIGHT και στηρίζεται σε συνδυασμό της αναερόβιας παραγωγής βιομεθανίου και της χρήσης του παραγόμενου υπολείμματος (χώνεμα) ως οργανικού λιπάσματος για εμπλουτισμό του εδάφους, με καινοτόμες και βιώσιμες καλλιεργητικές πρακτικές (sequential cropping), που πέραν του πολλαπλασιασμού πρώτης ύλης (βιομάζας) για την παραγωγή βιομεθανίου, αυξάνει ταυτόχρονα και την παραγωγικότητα των καλλιεργήσιμων γεωργικών εκτάσεων, χωρίς αρνητικές περιβαλλοντικές παρενέργειες (αφού αποφεύγεται η χρήση πανάκριβων χημικών λιπασμάτων) και χωρίς άμεσες ή έμμεσες αλλαγές στη χρήσης των εκτάσεων αυτών.
Συμπέρασμα: Η κατάρτιση ενός ολοκληρωμένου νομοθετικού και ρυθμιστικού πλαισίου για το βιομεθάνιο, δεν είναι εύκολη υπόθεση. Το καλό είναι, ότι το επικείμενο πλαίσιο βρίσκει ώριμες και προγραμματισμένες επενδύσεις στον τομέα, όπως αναβάθμιση υφιστάμενων μονάδων βιοαερίου σε βιομεθάνιο, ίδρυση νέων μονάδων βιομεθανίου, ιδίως σε αγροτικές/κτηνοτροφικές περιοχές, έγχυση και διανομή του παραγόμενου βιομεθανίου σε δίκτυα διανομής φυσικού αερίου, μετατροπή του παραγόμενου βιομεθανίου σε συμπιεσμένο ή υγροποιημένο βιομεθάνιο για χρήση στις μεταφορές.
Άμεσο ενδιαφέρον για το θέμα έχουν οι παραγωγοί βιοαερίου, οι διαχειριστές δικτύων μεταφοράς και διανομής φυσικού αερίου και οι προμηθευτές φυσικού αερίου. Για το ποιοι είναι και ποιες επενδύσεις επιδιώκουν οι παραπάνω θα επανέλθουμε σύντομα.
