Από την αναβαθμισμένη θέση της, καλείται να ολοκληρώσει το ΕΣΕΚ εν μέσω σημαντικών αντιτιθέμενων συμφερόντων
Η ολοκλήρωση και κατάθεση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή του νέου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα – ΕΣΕΚ, η προώθηση της αποθήκευσης ενέργειας, η ηλεκτροκίνηση και οι ενεργειακές κοινότητες, είναι βασικές προτεραιότητες της Αλεξάνδρας Σδούκου, νέας υφυπουργού ΠΕΝ.
Από την αναβαθμισμένη θέση της, η κα Σδούκου καλείται να δώσει τελική ώθηση στα παραπάνω θέματα, από τα οποία όμως κανένα δεν είναι απλό.
Υπενθυμίζεται, ότι νέα υφυπουργός, θήτευσε την τελευταία τετραετία στο πλευρό του Κώστα Σκρέκα στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ως γενική γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών.
Σήμερα, αναλαμβάνει χρέη υφυπουργού δίπλα στον Θεόδωρο Σκυλακάκη και στον υφυπουργό Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, Νίκο Ταγαρά, ο οποίος παρέμεινε στη θέση του.
Στην επείγουσα ατζέντα της είναι καταγεγραμμένες οι παρακάτω προτεραιότητες:
Πρώτον, να ολοκληρώσει το σχέδιο του νέου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα – ΕΣΕΚ, το οποίο αποτελεί Ευρωπαϊκή υποχρέωση και συντάσσεται απ’ όλα τα κράτη μέλη βάσει προδιαγραφών της ΕΕ.
Παρά το γεγονός, ότι το αρχικό κείμενο του ΕΣΕΚ, έχει ήδη ανακοινωθεί προ πέντε μηνών από το ΥΠΕΝ, δεν έγινε δυνατό να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση, αφενός λόγω των αντιδράσεων των εταιρειών που έχουν επενδύσει στο φυσικό αέριο και αφετέρου λόγω των εκλογών.
Οι αντιδράσεις από τον χώρο του φυσικού αερίου
Όπως γνωρίζουν όσοι ασχολούνται με τα ενεργειακά, ο φιλόδοξος στόχος του ΕΣΕΚ για τις ΑΠΕ το 2030 (περίπου 60% συμμετοχή στο ενεργειακό ισοζύγιο και 80% στην ηλεκτροπαραγωγή), συρικνώνει το φυσικό αέριο κάτω από το 5% στην τελική ενεργειακή κατανάλωση και κάτω από το 17% στην ηλεκτροπαραγωγή. Πλην όμως, το ΥΠΕΝ, δέχτηκε να δρομολογηθούν επενδύσεις από τις εταιρείες που αντιδρούν και μάλιστα να χρηματοδοτηθούν μέσω Ταμείου Ανάκαμψης, όπως FSRU τέρμιναλς, επέκταση και αναβάθμιση δικτύων, νέοι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής, νέοι διασυνοριακοί αγωγοί κα.
Ακόμα και στη λογική ότι ορισμένα από τα έργα αυτά συνδέονται άμεσα με την ενεργειακή ασφάλεια, το ερώτημα πώς θα γίνει η τελική διαχείριση του θέματος και πώς θα αποτυπωθεί η τόσο σημαντική συρρίκνωση του φυσικού αερίου στο νέο ΕΣΕΚ, εν μέσω τόσο ισχυρών πιέσεων, παραμένει προς απάντηση. Πάντως, όπως έχει δηλώσει σχετικά πρόσφατα η ίδια η υφυπουργός, «το ΕΣΕΚ πρέπει να είναι απολύτως ρεαλιστικό, η διαβούλευση με την αγορά και τους ειδικούς είναι απόλυτα αναγκαία και γενικότερα η όλα αυτή διαδικασία απαιτεί χρόνο.
Οι σταθμοί αποθήκευσης
Δεύτερον και εξίσου κατεπείγον, είναι η επιτυχημένη και απόλυτα στοχευμένη προώθηση των επενδύσεων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας, βασική προϋπόθεση για να μην δημιουργούνται προβλήματα στη διαχείριση του συστήματος ηλεκτρικής ενέργειας (συμφόρηση των γραμμών του συστήματος μεταφοράς, προβλήματα τάσεων στους υποσταθμούς του συστήματος, ρύθμισης της συχνότητας σε πραγματικό χρόνο λόγω έλλειψης εφεδρειών – απορρόφησης της περίσσειας ηλεκτρικής ενέργειας των ΑΠΕ τις ώρες των ημερών με μεγάλη ηλιοφάνεια κα).
Το προσχέδιο του ΕΣΕΚ, καταγράφει πρόβλεψη για 5,6 GW ισχύος σταθμών αποθήκευσης με μπαταρίες το 2030. Ούτε όμως και αυτή η προτεραιότητα είναι απλή, καθώς η επιτυχημένη λειτουργία των σταθμών, συνδέεται άμεσα με την αναβάθμιση του ηλεκτρικού δικτύου, η οποία αποδεικνύεται δύσκολη, όπως επίσης και των διεθνών διασυνδέσεων για την εξαγωγή της περίσσειας στις γειτονικές χώρες. Επιπλέον, για τους σταθμούς αποθήκευσης, πρέπει να απαντηθούν εύλογα ερωτήματα τόσο για τη βέλτιστη διαστασιολόγηση όσο και για χρήση τους τα επόμενα 20 και πλέον έτη.
Σημαντική χρηματοδότηση για την ηλεκτροκίνηση
Η τρίτη προτεραιότητα της κυρίας Σούκου, η κατακόρυφη δηλαδή αύξηση της ηλεκτροκίνησης στα επιβατικά οχήματα μέχρι το 2030 (το προσχέδιο του ΕΣΕΚ, προβλέπει την αύξηση κατά 100% της ηλεκτροκίνησης στα επιβατικά οχήματα μέχρι το 2030), λέγεται ότι αποτελεί και το προσωπικό της στοίχημα.
Πρόκειται για ένα θέμα πιο βατό, καθώς όλοι οι παίκτες της ενεργειακής αγοράς και συνολικότερα οι χρήστες θέλουν την ηλεκτροκίνηση, πλην όμως παρά την αυξανόμενη δυναμική της απέχουμε ακόμα πολύ για να είναι προσβάσιμη σε πολλούς.
Δεδομένου ότι τα ηλεκτρικά οχήματα θα διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στη μείωση των εκπομπών ρύπων τα επόμενα χρόνια, το ΥΠΕΝ έχει επικεντρωθεί στη διασφάλιση των συνθηκών που θα τα μετατρέψουν σε πρώτο μέσο μεταφοράς την επόμενα χρόνια. Οι υποδομές φόρτισης είναι ένας τομέας στον οποίο δίνεται άμεση προτεραιότητα, με την κατασκευή μεγάλων δικτύων να είναι καθοριστικής σημασίας για την εξάλειψη των φόβων σχετικά με το άγχος της εμβέλειας. Εξίσου σημαντικό είναι αυτοί οι φορτιστές να είναι προσβάσιμοι σε όλους.
Ένα επίσης κρίσιμο θέμα, είναι η έλλειψη πόρων στον δημόσιο τομέα – Αυτοδιοίκηση, προκειμένου να παρασχεθεί αποτελεσματικά η υποστήριξη που απαιτείται για την κλιμάκωση της εθνικής αγοράς ηλεκτροκίνησης, κάτι που το ΥΠΕΝ επιχειρεί να λύσει με τα σημαντικά κεφάλαια που διαθέτει το Ταμείο Ανάκαμψης.
Σε ότι αφορά την τέταρτη προτεραιότητα της νέας υφυπουργού ΠΕΝ τις Ενεργειακές Κοινότητες, την περιέγραψε η ίδια πρόσφατα σε ημερίδα της TÜV HELLAS για την Εξοικονόμηση Ενέργειας. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, είναι διαθέσιμο ένα κονδύλι της τάξης των 100 εκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και μένει να ολοκληρωθεί η προκήρυξη του προγράμματος.
Το συγκεκριμένο κονδύλι θα αξιοποιηθεί ίσως και στην ολότητα του, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν οι Ενεργειακές Κοινότητες των Δήμων που θέλουν να φτιάξουν ένα φωτοβολταϊκό έργο για να καλύψουν τις ενεργειακές τους ανάγκες. Σε ότι αφορά τις Ενεργειακές Κοινότητες των Επιχειρήσεων για τις οποίες επίσης εκκρεμεί ένα πρόγραμμα το οποίο δεν πρόλαβε να υλοποιηθεί προεκλογικά.
Σε κάθε περίπτωση, η εκτίμηση της κας Σδούκου για το ενεργειακό μέλλον στις πόλεις, αφορά έναν συνδυασμό ενεργειακών αναβαθμίσεων σε κτίρια, σε φωτοβολταϊκά στις στέγες, αλλά και σε storage – αποθήκευση ενέργειας που είναι εξίσου σημαντική.
