Πώς πείστηκαν οι κάτοικοι να κάνουν πράξη την ανακύκλωση
Ο διαχωρισμός στην πηγή, αποτελεί το μυστικό επιτυχίας του προγράμματος «Just Go Zero Tilos», της Polygreen που μπήκε πρόσφατα στην δεύτερο χρόνο υλοποίησης με την υποστήριξη της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, του Δήμου Τήλου και προπαντός με τη διαρκή δέσμευση των κατοίκων του όμορφου νησιού.
Η Τήλος, η οποία παρήγαγε ετησίως περίπου 600 τόνους αστικών στερεών αποβλήτων, από τους οποίους ανακυκλωνόταν μόνο το 10%, τη στιγμή που ο «εθνικός στόχος» έως το 2025 ορίζεται στο 55%, αποτελεί σήμερα το πρώτο νησί που πέτυχε 100% εκτροπή από την ταφή αποβλήτων με 87% ποσοστό ανακύκλωσης, κατακτώντας τον τίτλο του πρώτου νησιού μηδενικών αποβλήτων.
Πώς πείστηκαν όμως οι κάτοικοι της Τήλου να υιοθετήσουν την φιλοσοφία της ανακύκλωσης; Ένα ντοκιμαντέρ, που προβλήθηκε πρόσφατα με την αφορμή τον εορτασμό της συμπλήρωση ενός χρόνου του προγράμματος «Just Go Zero Tilos», το οποίο υλοποιήθηκε με τη συμβολή των 400 μονίμων κατοίκων της Τήλου, δείχνει βήμα – προς βήμα, τι μπορεί να επιτύχει μια τοπική κοινωνία, όταν ενημερωθεί σωστά και πιστέψει στη δυνατότητα άμεσης βελτίωσης της καθημερινότητάς της.
Η ενημέρωση «πόρτα – πόρτα» και ο εξοπλισμός
Σύμφωνα με το ντοκιμαντέρ, τον Ιούνιο του 2021, οι εργαζόμενοι της Polygreen ξεκίνησαν να ενημερώνουν τους κατοίκους και τους επιχειρηματίες πόρτα – πόρτα για τους στόχους και τα οφέλη του προγράμματος. Εξαρχής ήταν εμφανές το ενδιαφέρον και η θετική διάθεση των κατοίκων να συνεργαστούν για τον στόχο των μηδενικών αποβλήτων. Σε συνέχεια συζητήσεων και διαβουλεύσεων σχετικά με τον βέλτιστο τρόπο εφαρμογής του στο νησί, μοιράστηκε και ο ειδικός εξοπλισμός για τη διευκόλυνση του διαχωρισμού των υλικών σε τρεις κατηγορίες: οργανικά, ανακυκλώσιμα, μη – ανακυκλώσιμα.
Τα οργανικά απόβλητα συλλέγονται σε ξεχωριστή βιοδιασπόμενη σακούλα, ενώ τα αποτσίγαρα συγκεντρώνονται σε ειδικά μεταλλικά δοχεία. Η συλλογή των υλικών πραγματοποιείται με ηλεκτροκίνητα οχήματα τα οποία περνούν από το κάθε σπίτι τρεις φορές την εβδομάδα (το καλοκαίρι τέσσερις) και από τις επιχειρήσεις καθημερινά για να παραλάβουν τα υλικά, τα οποία οδηγούνται στο Κέντρο Κυκλικής Καινοτομίας, το σύγχρονο και πρότυπο κέντρο επεξεργασίας και διαχείρισης που έχει αντικαταστήσει τον παλαιό ΧΥΤΑ. Εκεί γίνεται η περαιτέρω διαλογή των ανακυκλώσιμων σε 25 ρεύματα, η μετατροπή των οργανικών σε εδαφοβελτιωτικό, δηλαδή λίπασμα, το οποίο παραμένει για τον εμπλουτισμό του εδάφους στο νησί και η πρώτη επεξεργασία των μη ανακυκλώσιμων προκειμένου να προωθηθούν για την παραγωγή δευτερογενούς εναλλακτικού καυσίμου για χρήση στην τσιμεντοβιομηχανία.
Ανενεργή πλέον η χωματερή, πιστοποίηση ως «Δήμος Μηδενικών Αποβλήτων»
Από τις αρχές του 2022 μέχρι και σήμερα, 350 τόνοι υλικών έχουν ανακυκλωθεί και έχει αποτραπεί η απόρριψή τους στη χωματερή του νησιού, σε αντίθεση με τους 600 τόνους που είχαν παραχθεί και οδηγηθεί το 2021 στη χωματερή, η οποία είναι πλέον ανενεργή. Στα πλαίσια της συνεχούς ενημέρωσης, στην περιοχή Λιβάδια λειτουργεί Κέντρο Πληροφόρησης (Point Zero), όπου κάτοικοι και επισκέπτες μπορούν να ενημερωθούν και να λύσουν οποιαδήποτε απορία σχετικά με το πρόγραμμα.
Η βασική προτεραιότητα πλέον των φορέων της περιοχής, είναι να ενταχθεί το νησί στο πρόγραμμα Zero Waste Cities, μέσα από την έναρξη της συνεργασίας με το Mission Zero Waste Academy, με το Zero Waste Europe και την Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης.
Η Δήμαρχος Τήλου Μαρία Καμμά – Αλιφέρη, θεωρεί σημαντικό για το ακριτικό αυτό νησί, το κερδίζει διεθνή αναγνώριση, αλλά ακόμα πιο σημαντικό είναι το καθαρό περιβάλλον που προέκυψε από το κλείσιμο του χώρου ταφής, αλλά και την απομάκρυνση των κάδων από τους δρόμους. Από τη δική του πλευρά με αφορμή τη συμπλήρωση ενός χρόνου πλήρους λειτουργίας του προγράμματος, ο Διευθύνων Σύμβουλος της Polygreen, Αθανάσιος Πολυχρονόπουλος και εμπνευστής του οράματος για το 1ο νησί μηδενικών αποβλήτων επισημαίνει ότι, στόχος είναι από εδώ και πέρα να διατηρηθεί το εντυπωσιακό αυτό αποτέλεσμα, με τη συνεχή προσπάθεια των κατοίκων για μείωση της παραγωγής αποβλήτων και ταυτόχρονα τον σωστό διαχωρισμό των υλικών στην πηγή.