33 «πράσινες» επενδύσεις ύψους 1,5 δις υποβλήθηκαν στην Τράπεζα Πειραιώς στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης
Οι «Πράσινες Επενδύσεις» ευνοούνται ιδιαίτερα από το νέο χρηματοδοτικό τοπίο το οποίο παρουσίασε διεξοδικά ο κ. Γιώργος Αντωνιάδης, Senior Manager, Development and Sustainable Banking/Financial Institutions του Ομίλου Τράπεζας Πειραιώς, στο φόρουμ «Ημέρα Πράσινων Επενδύσεων» με διοργανωτή την Α Energy.
Ιδιαίτερα στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης, οι προσφερόμενες δυνατότητες χρηματοδότησης για τις ΑΠΕ και τα έργα εξοικονόμηση ενέργειας, με την προϋπόθεση της ωριμότητας, είναι ιδιαίτερα ελκυστικές λόγω της ευρύτατης επιλεξιμότητας των δαπανών αλλά και των χαμηλών επιτοκίων.
Οι χρηματοδότες κατανοούν πλέον την ανάγκη μετάβασης σε καθαρές πηγές ενέργειας
Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο κ. Αντωνιάδης, ενώ μιλούσαμε πολλά χρόνια για τα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής και της πράσινης μετάβασης, δυστυχώς αργήσαμε να δράσουμε, με αποτέλεσμα να βλέπουμε πλέον τα αρνητικά της αποτελέσματα. Το θετικό είναι ότι σήμερα, που ο στόχος της μετάβασης σε καθαρές πηγές ενέργειας είναι πλέον επιτακτικός, αγορά και χρηματοδότες κατανοούν την ανάγκη και συμπλέουν με τον συγκεκριμένο στόχο.
Από τη δική της πλευρά, η Ευρωπαϊκή Ένωση, προσπαθώντας να δώσει ώθηση στις οικονομίες της μετά την κρίση της πανδημίας, δημιούργησε όπως είναι γνωστό το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, μέσω του οποίου διατίθενται στην Ελλάδα 31 δις ευρώ. Από αυτά, τα 12,7εκ. ευρώ θα διατεθούν μέσω εμπορικών δανείων και τα υπόλοιπα μέσω επιδοτήσεων κυρίως από κρατικούς φορείς για προγράμματα όπως ο πράσινος αγροτουρισμός, δράσεις ψηφιακού μετασχηματισμού κα.
500MW ΑΠΕ προς έγκριση στην Τράπεζα Πειραιώς
Η Τράπεζα Πειραιώς, στο πλαίσιο της δικής της πρόσκλησης για το RRF από τον Φεβρουάριο του 2022 και μετά, έχει λάβει 33 προτάσεις για πράσινες επενδύσεις με συνολικό προϋπολογισμό της τάξης περίπου των 1,5 δις ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία που κατέθεσε ο κ. Αντωνιάδης, ένα μεγάλο τμήμα των προτάσεων αυτών αφορούν Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας που αντιστοιχούν μάλιστα σε 500MW ΑΠΕ, ενώ υπάρχουν και επενδυτικά σχέδια στον τομέα της εξοικονόμησης ενέργειας.
Τόσο η Τράπεζα Πειραιώς, όσο και οι άλλες ελληνικές τράπεζες, θα πρέπει να καταβάλλουν ποσοστό άνω του 35% των χρηματοδοτικών κεφαλαίων που τους αναλογούν από το Ταμείο Ανάκαμψης σε πράσινες επενδύσεις.
Στόχος μέχρι το 2026 η ανάλωση όλων των κεφαλαίων – Το κριτήριο των ώριμων έργων
«Ο στόχος μας», επεσήμανε ο κ. Αντωνιάδης, «είναι μέχρι το 2026 να αναλώσουμε όλα τα προσφερόμενα προς χρηματοδότηση ποσά. Και βέβαια, αυτός δεν είναι μόνον ο στόχος των τραπεζών αλλά ταυτόχρονα του Ταμείου Ανάκαμψης και της ΕΕ. Δεδομένου ότι δεν υπάρχει παράταση για τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, υπάρχει μια ανάγκη να επιταχύνουμε τις διαδικασίες, τόσο σε επίπεδο Δημοσίου, όσο και ιδιωτικού τομέα. Επιπλέον, λόγω του στόχου ανάλωσης των κεφαλαίων, ένα σημαντικό κριτήριο για την τελική έγκριση των επενδυτικών προτάσεων είναι αυτό της ωριμότητας των έργων.
Σε ότι αφορά τη συμμετοχή του ιδιώτη είναι της τάξης του 20% ίδια κεφάλαια για κάθε επιλέξιμη επένδυση. Σε ποσοστό τουλάχιστον 30% η τράπεζα θα χρηματοδοτεί το έργο και το εναπομένον ποσό θα χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης με δανειακούς όρους συνήθους χρηματοδότησης».
Γιώργος Αντωνιάδης: Δύο δυνατότητες χρηματοδότησης
Αναφερόμενος στις δυνατότητες χρηματοδότησης από το Ταμείο Ανάκαμψης ο κ. Αντωνιάδης εξήγησε ότι είναι δύο: Η πρώτη αφορά δάνειο σταθερού επιτοκίου της τάξης του 0,35% για 12-15 χρόνια εφόσον τηρούνται οι προϋποθέσεις των κρατικών ενισχύσεων. Η δεύτερη αφορά το λεγόμενο επιτόκιο αναφοράς σε περίπτωση που ισχύουν κρατικές ενισχύσεις.
Επιτόκιο αναφοράς, η ενδεικνυόμενη λύση για τις ΑΠΕ
Σε ότι ειδικότερα αφορά τις ΑΠΕ, επειδή έχουν και άλλες πηγές έμμεσης ή άμεσης κρατικής χρηματοδότησης ή ενίσχυσης, δεν είναι δυνατόν να συνδυαστούν με το προσφερόμενο από το Ταμείο Ανάκαμψης χαμηλό επιτόκιο (0,35%) γιατί υπάρχει ζήτημα σώρευσης κρατικών ενισχύσεων.
Σε αυτήν την περίπτωση, ο σχετικός αλγόριθμος της ΡΑΕ απομειώνει την συμπεφωνημένη ταρίφα πώλησης της ενέργειας με αρνητικές επιπτώσεις για την επένδυση. Γι΄αυτό, όπως επεσήμανε ο κ. Αντωνιάδης, η ενδεικνυόμενη χρηματοδοτική λύση για τις ΑΠΕ στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης, είναι το δάνειο με το επιτόκιο αναφοράς (βασίζεται κυρίως στο μηνιαίο επιτόκιο βάσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) το οποίο είναι της τάξης του 1-1,2%.
Ευρύτατη Eπιλεξιμότητα δαπανών
Ένα επίσης σημαντικό σημείο στο οποίο αναφέρθηκε το στέλεχος της Πειραιώς, αφορά την ευρύτατη επιλεξιμότητα δαπανών για τις πράσινες επενδύσεις. Όπως αναφέρθηκε, σε περίπτωση που το επενδυτικό πλάνο, ειδικά για τα πράσινα κομμάτια του, έχει δαπάνες που χαρακτηρίζονται πράσινες στο 50% του συνόλου του προϋπολογισμού, τότε το συνολικό επενδυτικό σχέδιο μπορεί να δανειστεί με 50% από το Ταμείο Ανάκαμψης. Το ίδιο ισχύει και για το 40% ή το 30% των δαπανών.
Σημαντικό είναι, επίσης, ότι δαπάνες που είναι επιλέξιμες, είναι δαπάνες που γίνονται μετά την υποβολή του αιτήματος. Λόγου χάριν, σε μια χρηματοδότηση που δεν χρειάζεται κρατική ενίσχυση και προκειμένου να ενταχθούν δαπάνες προς δανειοδότηση, αυτές θα πρέπει να γίνουν από τον επενδυτή αφού υποβληθεί το αίτημα.
Ακόμα και στο 50% οι δανειοδοτήσεις για έργα ΑΠΕ
Ανάλογα με το ύψος των πράσινων δαπανών, η εκτίμηση – αίσθηση που, όπως είπε ο κ. Γιώργος Αντωνιάδης υπάρχει στην παρούσα φάση στις τράπεζες είναι, ότι για έργα ΑΠΕ οι δανειοδοτήσεις κυμαίνονται περίπου στο 50%, ενώ για έργα εξοικονόμησης στο 40% αντίστοιχα.
Χρηματοδότηση έργων Ενεργειακών Κοινοτήτων
Στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης είναι δυνατόν να χρηματοδοτηθούν και έργα Ενεργειακών Κοινοτήτων μεγάλου μεγέθους. Σε αυτήν την περίπτωση θα χρειαστούν πέραν του business plan και του αναλυτικού investment plan και επιπλέον δικαιολογητικά.
Δυνατότητα bridge financing
Εξάλλου σε όλα τα πράσινα δάνεια παρέχεται από το Ταμείο Ανάκαμψης δυνατότητα bridge financing. Για έργα κάτω των 10 εκ. ευρώ απαιτείται η συμμόρφωση με την εθνική νομοθεσία σε ότι αφορά τα περιβαλλοντικά, ενώ για έργα άνω των 10 εκ ευρώ απαιτείται το sustainability proofing, δηλαδή ο υπολογισμός και η ανάλυση της επίδρασης των επενδύσεων πάνω σε παράγοντες κλιματικούς, περιβαλλοντικούς κτλ.
Ο ρόλος των αξιολογητών
Ο κ. Αντωνιάδης αναφέρθηκε και στους επτά μέχρι στιγμής ανεξάρτητους αξιολογητές, που πέραν των τραπεζών έχει ορίσει το ελληνικό δημόσιο. Ο ρόλος των αξιολογητών, είπε, δεν είναι να εξετάσουν το πιστοληπτικό κομμάτι ή τις εξασφαλίσεις που το βλέπουν έτσι κι αλλιώς οι τράπεζες, αλλά να διαπιστώσουν αν το business plan είναι προσαρμοσμένο στους κανονισμούς της ΕΕ και αν συμμορφώνεται με τους στόχους του RRF.
Η εμπειρία της Πειραιώς
Η τράπεζα μετά την έγκριση του αξιολογητή οριστικοποιεί και την δική της έγκριση προκειμένου να προχωρήσει στην συμβασιοποίηση και στη συνέχεια στην εκτέλεση του δανείου. Αναφερόμενος τέλος στην υποστήριξη που μπορεί να παράσχει η Τράπεζα Πειραιώς σε έναν επενδυτή που επιθυμεί να αξιοποιήσει το Ταμείο Ανάκαμψης, ο κ. Γιώργος Αντωνιάδης, υπενθύμισε την μεγάλη εμπειρίας της Πειραιώς στις πράσινες χρηματοδοτήσεις, την ταχύτητα διεκπεραίωσης, αλλά και την δυνατότητα συνδυασμού των κεφαλαίων του Ταμείου με άλλες χρηματοδοτήσεις.
